zài hé gōng zé jiù shì zá yán
再和公择舅氏杂言 🔈
外家有金玉,我躬之道术。
有衣食我家之德心,使我蝉蜕俗学之市,乌哺仁人之林。
养生事亲汔师古,炊玉爨桂能至今。
岁暮三十裘,食口三百指。
寒不缉江南之落毛,饥不拾狙公之橡子。
平生荆鸡化黄鹄,今日江鸥作樊雉。
人言无忌似牢之,挽入书林觑文字。
更蒙着鞭翰墨场,赠研水苍珪玉方。
蓬门系马晚色浄,茅檐垂虹秋气凉。
湔拂垢面生寒光,汉隶书吕规其阳。
吕翁之冶与天通,不但澄埿烧铅黄。
初疑蛮溪水中骨,不见鸜鹆目突兀。
但见受墨无声松花发,颇似龙尾琢紫烟。
不见罗縠纹粼粼,但见含墨不泄如寒渊。
往在海濒时,晨夕亲几杖。
恪居有官次,遣吏问无恙。
抚摩宝泓置道山,鬰鬰秀气似舅眉宇间。
其重可以回进躁之首,其温可以解横逆之顔。
乌虖端是万乘器,红丝潭石之际知才难。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
- 收藏
- 做笔记
译文:
外面的人家可能拥有金玉等贵重之物,而我专注于修炼自身的道术。
在我家,重视衣食,怀着感恩的心,让我能远离俗世的浮华学问,而投身于有仁义之人聚集的林中。
养生敬亲、学习古人的智慧,用玉器烹饪食物,以至今依然传承。
年底时拥有三十件华丽的皮袍,能满足三百人的口腹之欲。
在寒冷时我不猎取江南的野兽,饥饿时我不采集狒狒公所吃的橡子。
平日里我化荆鸡为黄鹄,如今江边的鸥鸟也变成了雉鸡。
有人说我像个牢笼一样,被困在书林中寻求文字的滋养。
而我更是感激那位赐予我鞭笞和笔墨的老师,赠送给我研磨墨水的苍珪玉方。
我住的茅草门下,系着鞍缰,晚霞映照下一片宁静。
茅屋下,彩虹垂挂,秋风凉爽。
洗去脸上的尘垢,生出寒光,用汉隶书写吕规之阳。
吕翁的铸铁工艺与天妙通,不仅能炼出纯净的铅黄。
起初我还怀疑蛮溪水中有骸骨,但并未见到鸜鹆的突兀目光。
只见笔尖蘸墨,寂然无声,如同松花飘散,颇有龙尾琢成紫烟之象。
看不到罗縠般的纹路波澜,只见墨汁包藏不泄,如同深不可测的寒渊。
曾经在海边时,早晚常抚摩几杖,自问官职有无,派吏去打听平安。
轻拂宝泓之石,思量道山的古雅气息,如同远远看见舅家的眉宇间一样。
这样重的笔端可以解决急躁之气,这样温暖的笔墨可以解解人们的横逆之情。
乌虖这种端丽之物实属难得,红丝潭石的出现表明知才非易事。
赏析:这首《再和公择舅氏杂言》是黄庭坚创作的诗歌作品,通过丰富的意象和精湛的技艺,表现了诗人对自身境遇和人生观的深刻思考。
诗中,黄庭坚以巧妙的比喻,将外部的金玉与内心的德行进行对比,凸显了诗人的修身养性之道。他不受市井之扰,守住家风家教,脱俗而居,尊师重教,以古人之道为鉴,养生事亲,保持古训不衰。在物质充裕的情况下,他仍然保持清贫之心,寒不缉落毛,饥不拾狙橡子,表现了诗人淡泊名利、宠辱不惊的胸怀。
诗人通过对自身修养的描绘,呈现出一种宁静淡泊、超然物外的境界。诗中运用了丰富的意象,比如“湔拂垢面生寒光”和“汉隶书吕规其阳”,展现了诗人精湛的艺术表达能力。最后两句“其重可以回进躁之首,其温可以解横逆之颜”则表达了诗人对自身性格的深刻洞察,以及对平和宽容态度的追求。
黄庭坚的诗:
-
古诗二首上苏子瞻 其一
江梅有佳实,托根桃李场。桃李终不言,...
-
古诗二首上苏子瞻 其二
青松出涧壑,十里闻风声。上有百尺丝,...
-
醇道得蛤蜊复索舜泉舜泉已酌尽官...
青州从事难再得,墙底数樽犹未眠。商略...
-
次韵王穉川客舍二首 其一
五更归梦常苦短,一寸客愁无奈多。慈母...
-
次韵王穉川客舍二首 其二
身如病鹤翅翎短,心似乱丝头绪多。此曲...
-
欵乃歌二章戏王穉川 其一
花上盈盈人不归,枣下纂纂实已垂。腊雪...
-
欵乃歌二章戏王穉川 其二
从师学道鱼千里,盖世成功黍一炊。日日...
-
咏史呈徐仲车
诸葛见益州,释耒答三顾。川流恨未平,...
-
宿旧彭泽怀陶令
潜鱼愿深渺,渊明无由逃。彭泽当此时,...
-
题山谷石牛洞
司命无心播物,祖师有记传衣。白云横而...
- 黄庭坚诗全集>>
黄庭坚的词:
相关诗词:
和张奉议赠舅氏庞大夫 (hé zhāng fèng yì zèng jiù shì páng dài fū)
朝下公门不曳裾,身宽心远等林居。
传家声烈三公後,贮腹平生万卷余。
藤架倚春听语鸟,石池迎日数游鱼。
人言酷似牢之舅,未有新诗锦不如。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
次韵寄滑州舅氏 (cì yùn jì huá zhōu jiù shì)
舫斋闻有小溪山,便是壶公谪处天。
想听琐窗深夜雨,似看叶水上江船。
瞻相白马津亭路,寂寞双鳬古县前。
舅氏知甥最疏嬾,折腰尘土解哀怜。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
冬至前六日奉陪舅氏燕集于张甥东斋泰孙侍坐舅甥四世同会岂易得也舅氏以诗见贶谨次韵成两章拜呈并简季弟二甥同赋 其一 (dōng zhì qián liù rì fèng péi jiù shì yàn jí yú zhāng shēng dōng zhāi tài sūn shì zuò jiù shēng sì shì tóng huì qǐ yì dé yě jiù shì yǐ shī jiàn kuàng jǐn cì yùn chéng liǎng zhāng bài chéng bìng jiǎn jì dì èr shēng tóng fù qí yī)
舅甥髙会共称觞,四世于今在一堂。
眉寿康宁由德厚,庆流深远本源长。
但将直道师周孔,岂有嘉猷助禹汤。
提诲勤勤何以报,愿言殊祉集新阳。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
从舅氏李公择将抵京辅以归江南初自淮之西犹未秋日思归 (cóng jiù shì lǐ gōng zé jiāng dǐ jīng fǔ yǐ guī jiāng nán chū zì huái zhī xī yóu wèi qiū rì sī guī)
归心摇摇若秋带,哀操切切如蝉吟。
百年双鬓欲俱白,千里一书真万金。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
谢公择舅分赐茶三首 其一 (xiè gōng zé jiù fēn cì chá sān shǒu qí yī)
外家新赐苍龙璧,北焙风烟天上来。
明日蓬山破寒月,先甘和梦听春雷。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
和子瞻内翰题公择舅中丞山房 (hé zǐ zhān nèi hàn tí gōng zé jiù zhōng chéng shān fáng)
幽人八座复中台,想见书堂山杏开。
四十余年僧屈指,时因秋雁寄声来。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
赴池州拜觐舅氏留上考功郎中舅 (fù chí zhōu bài jìn jiù shì liú shàng kǎo gōng láng zhōng jiù)
孤贱易磋砣,其如酷似何。
衰荣同族少,生长外家多。
别国桑楡在,沾衣血泪和。
应怜失行鴈,霜霰寄烟波。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
同世弼韵作寄伯氏在济南兼呈六舅祠部 (tóng shì bì yùn zuò jì bǎi shì zài jǐ nán jiān chéng liù jiù cí bù)
山光扫黛水挼蓝,闻说樽前惬笑谈。
伯氏清修如舅氏,济南萧洒似江南。
屡陪风月乾吟笔,不解笙簧醉舞衫。
只恐使君乘传去,拾遗今日是前衔。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
次韵公择舅 (cì yùn gōng zé jiù)
昨梦黄粱半熟,立谈白璧一双。
惊鹿要须野草,鸣鸥本愿秋江。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。
寄主管舅二首 其一 (jì zhǔ guǎn jiù èr shǒu qí yī)
少公上黄扉,长公思玉局。
恭惟我舅氏,出处似前躅。
浔阳开三径,镜湖赐一曲。
是为千载人,何有万锺禄。
新诗久不诵,妙墨时在目。
黄落又秋风,林空见松竹。
仄平仄平仄,仄平平仄仄。
仄○仄仄平平仄平,仄仄平仄仄仄平仄,平仄平平平平。
仄平仄○仄平仄,平仄仄仄平仄平。
仄仄○仄平,仄仄○仄仄。
平仄仄平平平仄平,平仄仄○平平仄仄。
平平平平仄平仄,平仄平平仄平仄。
平平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
○平仄平仄仄平,仄平仄○平仄平。
平平仄仄仄仄仄,平平平○平仄平。
平仄仄仄平平平,仄仄平仄平○平。
仄平平仄仄平平,仄仄平平○平平。
平平平平仄○仄,仄仄平仄仄仄仄。
仄仄仄仄平平平平仄,○仄平仄仄仄平。
仄仄平仄平平平,仄仄平仄仄仄○平平。
仄仄仄平平,平仄○仄仄。
仄平仄平仄,仄仄仄平仄。
仄平仄平仄仄平,仄仄仄仄仄仄平仄○。
○○仄仄○仄仄平仄,○平仄仄仄○仄平平。
平平平仄仄○仄,平平平仄平仄平平○。