bīng yù táng cí
冰玉堂辞 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 晁补之 (cháo bǔ zhī)

论世以观士兮,集义以为词。
所非正而敢从兮,日可罣而东之。
嗟若士之弗获兮,羌何忿而负石。
繄圣贤之出处兮,惟遵道而守德。
凤览辉而乃下兮,雏犹耻乎腐吓。
非九方之为使兮,夫何足以得马。
庐岑岑以镇楚兮,汹大江之东涹。
分阴阳之晦明兮,锺斯人以正直。
惟天道与地宝兮,非所求其犹爱。
与之全而不用兮,怀斯美以固在。
大固不可以适兮,方固不可以圆。
试回功谢於土谷兮,夫乃同道於禹稷。
譬人生犹吹吷兮,无得丧之可齐。
纷吾何指以为正兮,服吾初其庶几。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

lùn shì yǐ guān shì xī , jí yì yǐ wéi cí 。
suǒ fēi zhèng ér gǎn cóng xī , rì kě guà ér dōng zhī 。
jiē ruò shì zhī fú huò xī , qiāng hé fèn ér fù shí 。
yī shèng xián zhī chū chù xī , wéi zūn dào ér shǒu dé 。
fèng lǎn huī ér nǎi xià xī , chú yóu chǐ hū fǔ xià 。
fēi jiǔ fāng zhī wèi shǐ xī , fū hé zú yǐ dé mǎ 。
lú cén cén yǐ zhèn chǔ xī , xiōng dà jiāng zhī dōng wō 。
fēn yīn yáng zhī huì míng xī , zhōng sī rén yǐ zhèng zhí 。
wéi tiān dào yǔ dì bǎo xī , fēi suǒ qiú qí yóu ài 。
yǔ zhī quán ér bù yòng xī , huái sī měi yǐ gù zài 。
dà gù bù kě yǐ shì xī , fāng gù bù kě yǐ yuán 。
shì huí gōng xiè wū tǔ gǔ xī , fū nǎi tóng dào wū yǔ jì 。
pì rén shēng yóu chuī xuè xī , wú dé sàng zhī kě qí 。
fēn wú hé zhǐ yǐ wéi zhèng xī , fú wú chū qí shù jī 。

冰玉堂辭

—— 晁補之

論世以觀士兮,集義以爲詞。
所非正而敢從兮,日可罣而東之。
嗟若士之弗獲兮,羌何忿而負石。
繄聖賢之出處兮,惟遵道而守德。
鳳覽輝而乃下兮,雛猶恥乎腐嚇。
非九方之爲使兮,夫何足以得馬。
廬岑岑以鎮楚兮,洶大江之東涹。
分陰陽之晦明兮,鍾斯人以正直。
惟天道與地寶兮,非所求其猶愛。
與之全而不用兮,懷斯美以固在。
大固不可以適兮,方固不可以圓。
試回功謝於土穀兮,夫乃同道於禹稷。
譬人生猶吹吷兮,無得喪之可齊。
紛吾何指以爲正兮,服吾初其庶幾。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

lùn shì yǐ guān shì xī , jí yì yǐ wéi cí 。
suǒ fēi zhèng ér gǎn cóng xī , rì kě guà ér dōng zhī 。
jiē ruò shì zhī fú huò xī , qiāng hé fèn ér fù shí 。
yī shèng xián zhī chū chù xī , wéi zūn dào ér shǒu dé 。
fèng lǎn huī ér nǎi xià xī , chú yóu chǐ hū fǔ xià 。
fēi jiǔ fāng zhī wèi shǐ xī , fū hé zú yǐ dé mǎ 。
lú cén cén yǐ zhèn chǔ xī , xiōng dà jiāng zhī dōng wō 。
fēn yīn yáng zhī huì míng xī , zhōng sī rén yǐ zhèng zhí 。
wéi tiān dào yǔ dì bǎo xī , fēi suǒ qiú qí yóu ài 。
yǔ zhī quán ér bù yòng xī , huái sī měi yǐ gù zài 。
dà gù bù kě yǐ shì xī , fāng gù bù kě yǐ yuán 。
shì huí gōng xiè wū tǔ gǔ xī , fū nǎi tóng dào wū yǔ jì 。
pì rén shēng yóu chuī xuè xī , wú dé sàng zhī kě qí 。
fēn wú hé zhǐ yǐ wéi zhèng xī , fú wú chū qí shù jī 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
论世界上观察士人哪,结合义理为言辞。
即便是不正之事而敢从着做,日子久了可以遮掩过去而东山再起。
唉,如果士人没有获得成功哪,羌民会因此而愤怒,像背负着沉重石头一样。
真正的圣贤之出处哪,就是只遵循道义并守持德行。
凤凰俯瞰辉煌然后降落哪,雏鸟也会因羽毛腐烂而感到羞耻。
不是靠九方神灵之力来施展使命哪,夫人又怎么可能驾驭马匹。
庐山岑岑高耸在楚地哪,巨大的江水东流湍急。
区分阴阳晦暗明亮哪,钟斯人能以正直自处。
只有天道和地宝哪,不是我们主动去追求而是它们自愿所赐。
与它们相整合而不过度利用哪,抱着美好之心去保守它们的存在。
大固不可以适应所有情况哪,正方形固然不可能变成圆形。
试着回报土地和谷物的恩惠哪,夫人才能与禹、稷共同修道。
比如人生就像吹哨声一样哪,无法回得来的损失是无法弥补的。
纷乱的我该怎样指引才算正道哪,让我先服膺它的底限吧。

总结:本文讨论了关于观察士人的议题,强调士人应该以正义之心来集合言辞。即使遇到不正之事,也要敢于从中去做,并能在日后遮掩过去重新东山再起。文中还表达了对真正圣贤的赞美,认为他们的出处在于遵循道义并守德。同时,强调人应该顺应天道和地宝的赐予,保持谦逊,不过度利用资源,以美好之心去保守它们的存在。最后,提到了大固无法适应所有情况的道理,以及人生中无法弥补的损失。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者晁补之介绍:🔈

晁补之(一○五三~一一一○),字无咎,号归来子,济州钜野(今山东巨野)人。神宗元丰二年(一○七九)进士,调澶州司户参军。召试学官,除北京国子监教授,迁太学正。哲宗元佑初,召试学士院,以秘阁校理通判扬州,迁知齐州。与黄庭坚等并称苏门四学士。绍圣元年(一○九四),坐党籍累贬监信州酒税。徽宗即位,召爲着作佐郎,擢吏部郎中。出知河中府,徙湖州、密州。崇宁间党论复起,奉祠禄居家,葺归来园,慕晋陶潜爲人。大观四年起知达州,改泗州,卒於任,年五十八。有《鸡肋集》七十卷。事见《柯山集拾遗》卷一二《晁无咎墓志铭》,《宋史》卷四四四有传。 晁补之诗,以明崇祯诗瘦阁仿宋刊本(藏北京图书馆)爲底本。校以明光泽堂抄本(... 查看更多>>

晁补之的诗:

晁补之的词:

相关诗词:

竹亭诗和韵 (zhú tíng shī hé yùn)

朝代:宋    作者: 张守

直上烟霄碧玉抽,静摇月露冷光浮。
堂堂劲节冰霜後,元老如今有壮猷。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

六月望日月堂老禅示仆衆偈随喜愧甚 (liù yuè wàng rì yuè táng lǎo chán shì pú zhòng jì suí xǐ kuì shèn)

朝代:宋    作者: 唐士耻

江月主人清冰壶,以月名堂月不如。
门前船泊五湖客,两眼历照心与俱。
我来追凉暑云徂,牛腰大轴开我愚。
万口一辞赞叹月,还赞堂中老苾刍。
归涂昏鸦夜气作,东方拥出玉蟾车。
月堂着语何可已,金屑落眼成嗟吁。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

皇佑亲享明堂六首 奠玉币曰《镇安》。 (huáng yòu qīn xiǎng míng táng liù shǒu diàn yù bì yuē 《 zhèn ān 》 。)

朝代:宋    作者: 郊庙朝会歌辞

乾亨坤庆育函生,路寝明堂致洁诚。
玉帛非馨期感格,降康亿载保登平。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

分直玉堂有怀 (fēn zhí yù táng yǒu huái)

朝代:宋    作者: 程公许

儤直稍宽庚伏暑,传宣来自玉皇家。
冰盘满掬三危露,金榼频

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

薛简肃夫人挽词四首 其三 (xuē jiǎn sù fū rén wǎn cí sì shǒu qí sān)

朝代:宋    作者: 梅尧臣

冠剑将朝去,常知好直言。
戒辞犹可托,先见久应存。
莹白冰兼玉,清芬蕙与荪。
堂涂从此闭,何日卜丘原。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

抒情 告别

寄婺守赵玉堂 (jì wù shǒu zhào yù táng)

朝代:宋    作者: 释智愚

儒释同科到者稀,道融冰雪监精微。
和平堂上公余坐,静看寒云片片归。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

草堂 长啸岩中得冰以石敲餐甚佳 (cǎo táng cháng xiào yán zhōng dé bīng yǐ shí qiāo cān shèn jiā)

朝代:宋    作者: 程颢

车倦人烦渴思长,岩中冰片玉成方。
老仙笑我尘劳久,乞与云膏洗俗肠。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

句 其一○ (jù qí yī ○)

朝代:宋    作者: 欧阳鈇

梦回金马玉堂上,文在冰瓯雪碗中。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

朋元不赴湖上观雪之集明日余召试玉堂见寄二绝次其韵 其二 (péng yuán bù fù hú shàng guān xuě zhī jí míng rì yú zhào shì yù táng jiàn jì èr jué cì qí yùn qí èr)

朝代:宋    作者: 范成大

文场宁复鬓霜宜,白玉堂前雪霁时。
不惜狂言枨忌讳,秃毫冰砚竟无奇。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。

李端明宅花烛席上赋 (lǐ duān míng zhái huā zhú xí shàng fù)

朝代:宋    作者: 梅尧臣

百两礼将陈,王家集上宾。
花光浓照席,烛艳暖回春。
已接冰壶润,宁辞翠斝醇。
自慙持短调,重对玉堂人。

○仄仄○仄平,仄仄仄平平。
仄平○平仄○平,仄仄平平平平。
平仄仄平仄仄平,平平仄平仄仄。
平仄平平仄仄平,平平仄平仄仄。
仄仄平平仄仄平,平○仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平平仄仄仄仄。
平平平仄仄仄平,○仄平平平仄。
○平平平仄平平,平平平仄○仄。
平平仄仄仄仄平,平仄平○○仄。
仄平平平仄仄平,平平仄仄仄仄。
仄仄仄仄仄仄平,平仄仄仄仄平。
仄○平仄平仄仄平,平仄平仄平仄仄。
仄平平○○仄平,平仄○平仄平。
平平平仄仄平○平,仄平平○仄仄。