shēng yáng diàn gù zhǐ
昇阳殿故址 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 苏舜钦 (sū shùn qīn)

昔在开元中,此名昇阳殿。
西通大明宫,夹道直如箭。
至尊黄金舆,乘春日幸宴。
翠嫔戛钟鼓,欢呼奏新徧。
巧舞风燕翻,妖歌露莺啭。
酒光射锦幄,上下花会炫。
雕盘堆緐英,艳粉弱自战。
天欢日无穷,臣谏莫敢献。
乐极哀继之,在理亦可见。
胡来塞宫阙,腥羶污香荐。
纵火寝庙平,挥戈君臣迸。
庸嗣忽前丑,泚巢更祸乱。
冉冉竟覆亡,返为耕牧便。
瓦砾虽费犂,土壤颇肥衍。
盖由杀人多,膏血浸渍远。
髑髅今成堆,皆昔燕赵面。
每因鉏耨时,数得宝玉片。
今秋雨泽多,谷穗密如辫。
农惟喜丰稔,吾独闵迁变。
不有失德君,焉为穑夫佃。
大国尚如此,小人易流转。
道德可久长,作诗将自劝。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

xī zài kāi yuán zhōng , cǐ míng shēng yáng diàn 。
xī tōng dà míng gōng , jiā dào zhí rú jiàn 。
zhì zūn huáng jīn yú , chéng chūn rì xìng yàn 。
cuì pín jiá zhōng gǔ , huān hū zòu xīn biàn 。
qiǎo wǔ fēng yàn fān , yāo gē lù yīng zhuàn 。
jiǔ guāng shè jǐn wò , shàng xià huā huì xuàn 。
diāo pán duī fán yīng , yàn fěn ruò zì zhàn 。
tiān huān rì wú qióng , chén jiàn mò gǎn xiàn 。
lè jí āi jì zhī , zài lǐ yì kě jiàn 。
hú lái sāi gōng quē , xīng shān wū xiāng jiàn 。
zòng huǒ qǐn miào píng , huī gē jūn chén bèng 。
yōng sì hū qián chǒu , cǐ cháo gèng huò luàn 。
rǎn rǎn jìng fù wáng , fǎn wèi gēng mù biàn 。
wǎ lì suī fèi lí , tǔ rǎng pō féi yǎn 。
gài yóu shā rén duō , gāo xuè jìn zì yuǎn 。
dú lóu jīn chéng duī , jiē xī yān zhào miàn 。
měi yīn chú nòu shí , shù dé bǎo yù piàn 。
jīn qiū yǔ zé duō , gǔ suì mì rú biàn 。
nóng wéi xǐ fēng rěn , wú dú mǐn qiān biàn 。
bù yǒu shī dé jūn , yān wèi sè fū diàn 。
dà guó shàng rú cǐ , xiǎo rén yì liú zhuǎn 。
dào dé kě jiǔ cháng , zuò shī jiāng zì quàn 。

昇陽殿故址

—— 蘇舜欽

昔在開元中,此名昇陽殿。
西通大明宮,夾道直如箭。
至尊黄金輿,乘春日幸宴。
翠嬪戛鐘鼓,歡呼奏新徧。
巧舞風燕翻,妖歌露鶯囀。
酒光射錦幄,上下花會炫。
雕盤堆緐英,豔粉弱自戰。
天歡日無窮,臣諫莫敢獻。
樂極哀繼之,在理亦可見。
胡來塞宮闕,腥羶污香薦。
縱火寢廟平,揮戈君臣迸。
庸嗣忽前醜,泚巢更禍亂。
冉冉竟覆亡,返爲耕牧便。
瓦礫雖費犂,土壤頗肥衍。
蓋由殺人多,膏血浸漬遠。
髑髏今成堆,皆昔燕趙面。
每因鉏耨時,數得寶玉片。
今秋雨澤多,穀穗密如辮。
農惟喜豐稔,吾獨閔遷變。
不有失德君,焉爲穡夫佃。
大國尚如此,小人易流轉。
道德可久長,作詩將自勸。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

xī zài kāi yuán zhōng , cǐ míng shēng yáng diàn 。
xī tōng dà míng gōng , jiā dào zhí rú jiàn 。
zhì zūn huáng jīn yú , chéng chūn rì xìng yàn 。
cuì pín jiá zhōng gǔ , huān hū zòu xīn biàn 。
qiǎo wǔ fēng yàn fān , yāo gē lù yīng zhuàn 。
jiǔ guāng shè jǐn wò , shàng xià huā huì xuàn 。
diāo pán duī fán yīng , yàn fěn ruò zì zhàn 。
tiān huān rì wú qióng , chén jiàn mò gǎn xiàn 。
lè jí āi jì zhī , zài lǐ yì kě jiàn 。
hú lái sāi gōng quē , xīng shān wū xiāng jiàn 。
zòng huǒ qǐn miào píng , huī gē jūn chén bèng 。
yōng sì hū qián chǒu , cǐ cháo gèng huò luàn 。
rǎn rǎn jìng fù wáng , fǎn wèi gēng mù biàn 。
wǎ lì suī fèi lí , tǔ rǎng pō féi yǎn 。
gài yóu shā rén duō , gāo xuè jìn zì yuǎn 。
dú lóu jīn chéng duī , jiē xī yān zhào miàn 。
měi yīn chú nòu shí , shù dé bǎo yù piàn 。
jīn qiū yǔ zé duō , gǔ suì mì rú biàn 。
nóng wéi xǐ fēng rěn , wú dú mǐn qiān biàn 。
bù yǒu shī dé jūn , yān wèi sè fū diàn 。
dà guó shàng rú cǐ , xiǎo rén yì liú zhuǎn 。
dào dé kě jiǔ cháng , zuò shī jiāng zì quàn 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
昔在开元年间,这座宫殿名为昇阳殿。它位于西边通往大明宫,两旁道路笔直如箭。至尊皇帝乘坐黄金舆,在春日里前往幸宴。翠绿的嫔妃敲着钟鼓,欢呼着演奏新的乐曲。巧妙的舞者翩翩起舞,歌声妖娆,露莺鸣啭。酒光照耀着锦缎帐幕,上下花会璀璨夺目。雕刻的盘子上堆满了精美的佳肴,妆容娇艳的女子们自比美花在争艳。天子欢乐无穷,百官臣子也不敢献谏。欢乐极至,悲哀接踵而至,从中可以看出一些端倪。

胡人入侵塞宫阙,带来肉腥之气,玷污了献上的香荐。于是纵火焚烧寝庙,战火之下君臣相搏。庸主继位,前朝的奸邪之徒又出现了,叛乱和祸乱再次降临。国家渐渐覆亡,重回农耕牧养的时代。虽然屋舍和田地破碎不堪,但土壤肥沃繁衍。由于杀戮之多,膏血浸渍土地久远,骸骨如今成了堆,都是昔日燕赵的面孔。每当耕作时,常能挖得宝玉碎片。如今秋雨滋润,谷穗密如辫。农民欢喜丰收,而我却忧心忡忡,因为我心中不安于这种变迁。难道是因为失德的君主造成了这样的结果,而我只能作为种田的农夫去忍受?

大国都会有类似的情况,小人易于流转。道德之道可使国家长治久安,我写诗以自劝勉。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者苏舜钦介绍:🔈

苏舜钦(一○○八~一○四九),字子美,原籍梓州铜山(今四川中江东南),自曾祖起移家开封(今属河南)。仁宗景佑二年(一○三五)进士(《隆平集》卷六),历任蒙城、长垣县令,入爲集贤殿校理、监进奏院。时杜衍、富弼、范仲淹执政,主持“庆历新政”。苏舜钦爲杜衍婿,因进奏院祠神,以出售废纸公钱宴会,爲人所劾,以监守自盗罪削职爲民,闲居苏州。後复爲湖州长史,庆历八年(一○四八)十二月卒(《欧阳文忠公集》卷三一《湖州长史苏君墓志铭》),年四十一。有《苏学士文集》十六卷。《宋史》卷四四二有传。 苏舜钦诗,以沈文倬点校《苏舜钦集》爲底本。沈氏点校本以清康熙中宋荦校定徐惇复刊印本爲底本,曾参校清黄丕烈过录何焯校本(... 查看更多>>

苏舜钦的诗:

苏舜钦的词:

相关诗词:

咸阳闲望 (xián yáng xián wàng)

朝代:唐    作者: 胡君防

楼台旧地牛羊满,宫殿遗址禾黍平。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

天宁节後二日集英殿赐燕辄成长句 (tiān níng jié hòu èr rì jí yīng diàn cì yàn zhé chéng zhǎng jù)

朝代:宋    作者: 晁说之

诞弥阳月播阳春,万寿杯余燕豆申。
殿角垂虹天意喜,壁缇交鳯日华新。
星回毕雨金沙浄,书发狄封玉甑陈。
何事昇平楼寂寞,要将银岳共璘珣。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

永济桥 (yǒng jì qiáo)

朝代:宋    作者: 张耒

墟庙无人吊毁垣,故桥遗址至今存。
侵波野岸生新草,啮石老沙留旧痕。
金殿有基藏兔穴,玉舆无路半樵村。
甘棠古道轮蹄断,落日空山暮雨昏。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

动物

昇州保宁寺凤皇亭 (shēng zhōu bǎo níng sì fèng huáng tíng)

朝代:宋    作者: 祖无择

凤台虽旧址,亭榭斩新开。
荆棘榛芜去,江山气象来。
明君虞氏化,贤守次公才。
迟尔离丹穴,飞飞止此台。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

过九成宫旧址二首 其一 (guò jiǔ chéng gōng jiù zhǐ èr shǒu qí yī)

朝代:宋    作者: 游师雄

今古市朝已变,隋唐楼殿成空。
惟有山头明月,夜来犹照荒宫。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

写景 咏物

琅琊山中废寺 (láng yá shān zhōng fèi sì)

朝代:宋    作者: 戴复古

欲访山中寺,沿堤石甃长。
宝坊兵後废,御帖窖中藏。
故址生秋草,寒窗带夕阳。
孤僧出迎客,满口话凄凉。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

过西园视豁然亭旧址景仰苏黄门有感用其留题韵示五弟八弟 (guò xī yuán shì huō rán tíng jiù zhǐ jǐng yǎng sū huáng mén yǒu gǎn yòng qí liú tí yùn shì wǔ dì bā dì)

朝代:宋    作者: 汪晫

西风落叶满空山,怀古情悰每怆然。
诗句尚传人化鹤,危亭何在草生烟。
披寻旧址营华构,追继当时醉玉船。
要为故家复遗业,当知此举合为先。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

宿黄僊观兵火焚荡之余惟一殿突兀犹在黄僊盖与许旌阳同时飞昇者 (sù huáng xiān guān bīng huǒ fén dàng zhī yú wéi yī diàn tū wù yóu zài huáng xiān gài yǔ xǔ jīng yáng tóng shí fēi shēng zhě)

朝代:宋    作者: 陆游

拔宅翛然上碧虚,神僊岂亦爱吾庐。
重门不改云山色,古殿犹存劫火余。
翠木萧森高蔽日,黄冠贫窭自畦蔬。
残年安得长来此,一椀松肪读隐书。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

上巳浮江宴韵得址字 (shàng sì fú jiāng yàn yùn dé zhǐ zì)

朝代:唐    作者: 王勃

披观玉京路,驻赏金台址。
逸兴怀九仙,良辰倾四美。
松吟白云际,桂馥青溪里。
别有江海心,日暮情何已。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。

题邓真人遗址 (tí dèng zhēn rén yí zhǐ)

朝代:唐    作者: 王元

三千功满仙昇去,留得山前旧隐基。
但见白云长掩映,不知浮世几兴衰。
松稍风触霓旌动,椶叶霜沾鹤翅垂。
近代无人寻异事,野泉喷月泻秋池。

仄仄平平○,仄平平平仄。
平平仄平平,仄仄仄○仄。
仄平平平平,○平仄仄仄。
仄平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄平○平,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,仄仄平仄仄。
平平平平平,仄仄仄仄仄。
平平仄平平,平仄仄仄○。
仄仄平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄平仄,平平仄平仄。
仄仄仄仄平,平平平平仄。
平仄仄平仄,仄平○仄仄。
仄仄仄仄平,仄平平仄仄。
仄仄平仄平,仄仄○平仄。
仄平仄平平,○仄○仄仄。
仄平平平平,平仄○仄仄。
仄平平仄平,仄仄仄仄仄。
平平仄仄平,仄仄仄○仄。
平平仄平仄,平仄仄平仄。
仄仄仄仄平,平平仄平仄。
仄仄仄○仄,仄平仄平仄。
仄仄仄仄○,仄平○仄仄。