jì yī
偈 一 🔈

朝代:唐 (táng)    作者: 智常 (zhì cháng)

归宗事理绝,日轮正当午。
自在如师子,不与物依怙。
独步四山顶,优游三大路。
吹嘘(《灯录》、《事苑》作「欠呿」)飞禽堕(《灯录》、《事苑》作「坠」),嚬呻衆兽(《灯录》、《事苑》作「邪」)怖。
机竖箭易及,影没手难覆。
施张如(《灯录》、《事苑》作「若」)工(《事苑》作「二」)使,剪截(《灯录》、《事苑》作「裁剪」)成尺度。
巧镂万盘(《灯录》、《事苑》作「般」)名,归宗还似土。
语密(《灯录》、《事苑》作「默」)音声绝,理(《灯录》作「旨」,《事苑》作「音」)妙言(《灯录》、《事苑》作「情」)难措。
弃个耳(《灯录》、《事苑》作「眼」)还聋,取个目还瞽。
一镞破三关,分明箭後路。

平平仄仄仄,仄平○○仄。
仄仄○平仄,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平○仄仄。
○○?平仄?仄仄仄?仄○??平平○?平仄?仄仄仄?仄??,平平仄仄?平仄?仄仄仄?平??仄。
平仄仄仄仄,仄仄仄○仄。
仄○○?平仄?仄仄仄?仄??平?仄仄仄?仄??仄,仄仄?平仄?仄仄仄?○仄??平仄仄。
仄○仄平?平仄?仄仄仄?平??平,平平??????平仄仄。
仄仄?平仄?仄仄仄?仄??平平仄,仄?平仄仄?仄?,仄仄仄?平??仄平?平仄?仄仄仄?平??○仄。
仄仄仄?平仄?仄仄仄?仄??平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄○平,○平仄仄仄。
???平仄?仄仄仄?仄??平仄?仄仄仄?仄??仄平,平平平平仄。
?仄平仄仄仄仄?仄仄○平仄仄仄仄?仄○仄仄仄仄?。

guī zōng shì lǐ jué , rì lún zhèng dāng wǔ 。
zì zài rú shī zǐ , bù yǔ wù yī hù 。
dú bù sì shān dǐng , yōu yóu sān dà lù 。
chuī xū ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 qiàn qū 」 ) fēi qín duò ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 zhuì 」 ) , pín shēn zhòng shòu ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 xié 」 ) bù 。
jī shù jiàn yì jí , yǐng méi shǒu nán fù 。
shī zhāng rú ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 ruò 」 ) gōng ( 《 shì yuàn 》 zuò 「 èr 」 ) shǐ , jiǎn jié ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 cái jiǎn 」 ) chéng chǐ dù 。
qiǎo lòu wàn pán ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 bān 」 ) míng , guī zōng huán sì tǔ 。
yǔ mì ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 mò 」 ) yīn shēng jué , lǐ ( 《 dēng lù 》 zuò 「 zhǐ 」 , 《 shì yuàn 》 zuò 「 yīn 」 ) miào yán ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 qíng 」 ) nán cuò 。
qì gè ěr ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 yǎn 」 ) huán lóng , qǔ gè mù huán gǔ 。
yī zú pò sān guān , fēn míng jiàn hòu lù 。

偈 一

—— 智常

歸宗事理絕,日輪正當午。
自在如師子,不與物依怙。
獨步四山頂,優遊三大路。
吹噓(《燈錄》、《事苑》作「欠呿」)飛禽墮(《燈錄》、《事苑》作「墜」),嚬呻衆獸(《燈錄》、《事苑》作「邪」)怖。
機豎箭易及,影沒手難覆。
施張如(《燈錄》、《事苑》作「若」)工(《事苑》作「二」)使,剪截(《燈錄》、《事苑》作「裁剪」)成尺度。
巧鏤萬盤(《燈錄》、《事苑》作「般」)名,歸宗還似土。
語密(《燈錄》、《事苑》作「默」)音聲絕,理(《燈錄》作「旨」,《事苑》作「音」)妙言(《燈錄》、《事苑》作「情」)難措。
棄箇耳(《燈錄》、《事苑》作「眼」)還聾,取箇目還瞽。
一鏃破三關,分明箭後路。

平平仄仄仄,仄平○○仄。
仄仄○平仄,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平○仄仄。
○○?平仄?仄仄仄?仄○??平平○?平仄?仄仄仄?仄??,平平仄仄?平仄?仄仄仄?平??仄。
平仄仄仄仄,仄仄仄○仄。
仄○○?平仄?仄仄仄?仄??平?仄仄仄?仄??仄,仄仄?平仄?仄仄仄?○仄??平仄仄。
仄○仄平?平仄?仄仄仄?平??平,平平??????平仄仄。
仄仄?平仄?仄仄仄?仄??平平仄,仄?平仄仄?仄?,仄仄仄?平??仄平?平仄?仄仄仄?平??○仄。
仄仄仄?平仄?仄仄仄?仄??平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄○平,○平仄仄仄。
???平仄?仄仄仄?仄??平仄?仄仄仄?仄??仄平,平平平平仄。
?仄平仄仄仄仄?仄仄○平仄仄仄仄?仄○仄仄仄仄?。

guī zōng shì lǐ jué , rì lún zhèng dāng wǔ 。
zì zài rú shī zǐ , bù yǔ wù yī hù 。
dú bù sì shān dǐng , yōu yóu sān dà lù 。
chuī xū ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 qiàn qū 」 ) fēi qín duò ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 zhuì 」 ) , pín shēn zhòng shòu ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 xié 」 ) bù 。
jī shù jiàn yì jí , yǐng méi shǒu nán fù 。
shī zhāng rú ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 ruò 」 ) gōng ( 《 shì yuàn 》 zuò 「 èr 」 ) shǐ , jiǎn jié ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 cái jiǎn 」 ) chéng chǐ dù 。
qiǎo lòu wàn pán ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 bān 」 ) míng , guī zōng huán sì tǔ 。
yǔ mì ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 mò 」 ) yīn shēng jué , lǐ ( 《 dēng lù 》 zuò 「 zhǐ 」 , 《 shì yuàn 》 zuò 「 yīn 」 ) miào yán ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 qíng 」 ) nán cuò 。
qì gè ěr ( 《 dēng lù 》 、 《 shì yuàn 》 zuò 「 yǎn 」 ) huán lóng , qǔ gè mù huán gǔ 。
yī zú pò sān guān , fēn míng jiàn hòu lù 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
归宗的事理是绝妙的,就像太阳正午时分一样明亮。自在自若,就像狮子一样不依赖于任何东西。独自登上四山之巅,自由自在地游走在三大路上。嘴里吹着飞禽的名字,它们却摔落了;皱着眉头嗚咽着的野兽感到害怕。机关竖起箭来容易做到,将影子掩盖住却很难覆盖。施展娴熟的技艺,剪裁成尺度。巧妙地雕刻万盘之名,归宗却还像泥土一样朴实。言语紧密,声音绝绕,理念妙不可言。舍弃个人的耳朵就会聋,选择个人的目光就会失明。一镞(箭)穿透三关,分明射出了后路。



总结:

这段古文描述了一个归宗事理的人,他自由自在,不依赖于物质。他在四山之巅独自行走,游走在三大路上。他展示了高超的技艺,雕刻出万盘之名,却仍然保持朴实。他的言语紧密,理念妙不可言。选择放弃个人的耳朵就会失去倾听,选择个人的目光就会失去视野。而他的箭法非常高超,可以穿透三关,毫无阻碍。整篇古文表达了一个自由而高超的人物形象。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

为您找到智常写的《偈》系列:

还为您找到 14 首名为《偈 一》的诗:

本文作者智常介绍:🔈

智常,信州贵谿人。嗣慧能。诗一首。(《全唐诗》无智常诗) 智常,嗣马祖,在江州归宗寺,时号赤眼归宗和尚。白居易在江州,尝与游。又曾与江州刺史李渤讨论佛理。诗二首。(《全唐诗》无智常诗,传据《祖堂集》卷十五、《景德传灯录》卷七) 查看更多>>

智常的诗:

  • 无端起知见,着相求菩提。情存一念悟,...

  • 万卷赞

    出廓送钱嫌不要,手提葼笠向庐山。昔日...

  • 偈 一

    归宗事理绝,日轮正当午。自在如师子,...

  • 偈 二

    牛皮靸(《五灯会元》作「鞔」)露柱,...

  • 智常诗全集>>

相关诗词: