cài wēng
蔡翁 🔈
蔡翁高古士,终始素践清。
晓然不欺心,可抵日月明。
二十弄赋笔,周流教诸生。
四十背辞场,归来闭柴荆。
长子力近利,旨甘足谋营。
次男治诗书,庭户弦歌声。
居止在城邑,身如隠林垧。
旧交势富门,十载不一登。
稼穑有凶稔,翁无田可耕。
闾阎多是非,翁耳不为倾。
萧条一亩宅,裕若据八紘。
书囊配酒樽,此外毫发轻。
晚醉有瘿枕,朝饥有藜羹。
未知穷与通,何者当达情。
维彼九章衮,煖外未觉荣。
维彼八味珍,饱来无足矜。
妻子亦垂白,息孙初习行。
讙愉同百年,世患安得撄。
嗟我稍濩落,晚能慕幽贞。
何由似吾翁,坦坦寄余龄。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
蔡翁高古士,終始素踐清。
曉然不欺心,可抵日月明。
二十弄賦筆,周流教諸生。
四十背辭場,歸來閉柴荆。
長子力近利,旨甘足謀營。
次男治詩書,庭戶弦歌聲。
居止在城邑,身如隠林坰。
舊交勢富門,十載不一登。
稼穡有凶稔,翁無田可耕。
閭閻多是非,翁耳不爲傾。
蕭條一畝宅,裕若據八紘。
書囊配酒樽,此外毫髮輕。
晚醉有癭枕,朝饑有藜羹。
未知窮與通,何者當達情。
維彼九章衮,煖外未覺榮。
維彼八味珍,飽來無足矜。
妻子亦垂白,息孫初習行。
讙愉同百年,世患安得攖。
嗟我稍濩落,晚能慕幽貞。
何由似吾翁,坦坦寄餘齡。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
- 收藏
- 做笔记
译文:
蔡翁高尚如古时的士人,始终保持着朴素清廉的品质。他心中明了,不欺骗他人,其高尚品质可与日月的光明相媲美。他曾在年轻时,以二十岁出头就开始写赋文,传授给众多学子。而到了四十岁,他放下文辞的场所,回归闭门读书研究。长子有能力经营生意,旨在谋求富贵。次子则专心治学,家中常常响起弦歌之声。
他的居所坐落在城邑,犹如隐于茂密林垧中。他与昔日的交好都已经家道富足,然而十年过去,却并不是所有人都跻身富贵之门。他身为士人,没有自己的田地耕种,但面对闾阎间的是非是他不为所动。
尽管居所仅有一亩的小宅,却生活得宽裕如同占据八方之地。他的书囊里放满了酒樽,除此之外,连一根头发也轻得不值一提。有时晚上醉酒后,他将脑袋枕在书上,早上醒来时,只需一碗藜羹便足够解饥。
然而,他对未来的命运穷通,却不知道会是何种情况。他思考着古人所言的“九章衮”,意指暖衣的衮袍,即便外面很冷,他依然感到温暖荣耀。而“八味珍”则指珍贵的美味佳肴,尽管吃得饱足,却从不以此为矜夸。
他的妻子也已年老,孙辈刚开始学步。在幸福快乐的时光里,他思考着百年来的变化,世间的烦恼又怎么可能使他屈服。
他感慨自己已经稍显颓废,但迟来的领悟让他能够向往并崇尚幽深贞静。他会如何成为像他一样的蔡翁呢?坦坦荡荡地寄托着余生的心愿。
总结:
诗人以蔡翁为主角,表达了蔡翁高尚清廉、朴素无欺的品质,以及对传承和追求精神境界的思考。尽管生活简朴,但蔡翁与世俗的繁华、名利无关,他秉持自己的理想与信念。通过蔡翁的形象,诗人强调了高尚品德与财富地位无关,追求内心的平和和高尚品质才是真正的价值所在。同时,诗人也表达了对岁月易逝、人生短暂的感慨,希望能像蔡翁一样,晚年仍能慕幽贞、坦然处之,安然度过余生。
吕南公的诗:
相关诗词:
题蔡氏丛桂堂 (tí cài shì cóng guì táng)
谁衔鹫峰种,托根蔡氏堂。
勿夸郄林枝,未说燕山芳。
君看湘江上,千载留晶光。
但当护根本,岁晚搴幽香。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
书蔡秀才屏风颂四首 其三 (shū cài xiù cái píng fēng sòng sì shǒu qí sān)
此翁家世印累累,平生俯视造物儿。
堪笑痴人不省悞,犹说此翁真个痴。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
句 其三 (jù qí sān)
人主主人翁。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
方城 八 (fāng chéng bā)
蔡人歌矣,蔡风和矣。
孰颣蔡初,胡甈尔居。
式慕以康,为愿有余。
是究是咨,皇德既舒。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
题隠真宫 (tí yǐn zhēn gōng)
福地流传号隠真,麻姑曾款蔡翁门。
臼舂云子自堪饱,井溢丹泉便可吞。
山露五峯疑指爪,溪盘百叠想裙痕。
我来既蹑灵踪後,知是仙家第几孙。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
存目 其八六 (cún mù qí bā liù)
诗题:蔡洲首句:蔡洲昔人居。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
寓意漫成 (yù yì màn chéng)
东邻老翁富钜万,每日关门常独饭。
西邻少年居钱不满百,每日开筵延上客。
老翁回头问少年,君家宾客何骈阗。
少年答曰翁不知,人生许得几何时。
翁看日月如流水,牢锁黄金与阿谁。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
元日酬蔡州马十二尚书去年蔡州元日见寄之什 (yuán rì chóu cài zhōu mǎ shí èr shàng shū qù nián cài zhōu yuán rì jiàn jì zhī shén)
元日新诗已去年,蔡州遥寄荷相怜。
今朝纵有谁人领,自是三峰不敢眠。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
题贤女祠 (tí xián nǚ cí)
翻手作云覆手雨,刘翁乃尔女如许。
飘飘上下随春风,妾身肯似章台絮。
门前江水深更深,沈沈此水明妾心。
後来志士为感慨,过此往事成悲吟。
嗟嗟许蔡复许吴,女吴绝蔡成二夫。
此时哀泪苦几谏,翁意或可还其初。
吴家箱币罗堂前,女兮脉脉胡不言。
後来吴郎傥不死,清祠未必能江边。
女今贤明照天宇,翁也反覆闻千古。
许吴之日回此天,女贤翁否俱无传。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。
题谯国评事壁 (tí qiáo guó píng shì bì)
长冈隆雄来北边,势到合下方回旋。
三世白士犹醉眠,山翁作善天应怜。
如彼发源今流泉,子孙何数鹰马然。
有起家者出其间,愿翁寿考无穷年。
仄平平仄仄,平仄仄仄平。
仄平仄平平,仄仄仄仄平。
仄仄仄仄仄,平平○平平。
仄仄仄平平,平平仄○平。
○仄仄仄仄,仄平仄平平。
仄平仄平平,○仄平平平。
平仄仄平仄,平○仄平平。
仄平仄仄平,仄仄仄仄平。
仄仄仄平仄,平平平仄平。
平平平仄平,平仄仄平平。
平平仄仄仄,仄仄仄仄平。
平平仄仄平,仄仄○仄○。
仄仄仄仄仄,平平仄平平。
仄平平仄平,平仄○仄平。
平仄仄平仄,仄仄仄仄平。
平仄仄仄平,仄平平仄平。
○仄仄平仄,仄平平仄○。
平平平仄平,仄○平仄平。
平仄仄仄仄,仄平仄平平。
平平仄平平,仄仄仄平平。