yóu pán gǔ
游盘谷 🔈

朝代:唐 (táng)    作者: 杜牧 (dù mù)

巉岩太行高,其下有幽谷。
环绕两峰间,盘向廓山腹。
甘泉注肥畴,茂草映修木。
势阻絶諠譁,岩深易潜伏。
昔人有李愿,筑地一居独。
白鸟依芦塘,菰花映茅屋。
心怡适所安,忧大反忘慾。
掉头不肯应,谓我此乐足。
友人韩昌黎,文章惊世俗。
长言贵生毛,落落灿珠玉。
好事买名石,镌文寄崖隩。
已经三十年,磨灭仅可读。
我来不复见,命吏广追逐。
访知石氏遇,犹畏长官督。
不爱石上字,秋风一砧覆。
易之以千金,复使置岩麓。
从此生光辉,万古从瞻瞩。
(见《古今图书集成·山川典》卷四八《太行山部》)。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

chán yán tài háng gāo , qí xià yǒu yōu gǔ 。
huán rào liǎng fēng jiān , pán xiàng kuò shān fù 。
gān quán zhù féi chóu , mào cǎo yìng xiū mù 。
shì zǔ jué xuān huá , yán shēn yì qián fú 。
xī rén yǒu lǐ yuàn , zhù dì yī jū dú 。
bái niǎo yī lú táng , gū huā yìng máo wū 。
xīn yí shì suǒ ān , yōu dà fǎn wàng yù 。
diào tóu bù kěn yìng , wèi wǒ cǐ lè zú 。
yǒu rén hán chāng lí , wén zhāng jīng shì sú 。
cháng yán guì shēng máo , luò luò càn zhū yù 。
hǎo shì mǎi míng shí , juān wén jì yá yù 。
yǐ jīng sān shí nián , mó miè jǐn kě dú 。
wǒ lái bù fù jiàn , mìng lì guǎng zhuī zhú 。
fǎng zhī shí shì yù , yóu wèi zhǎng guān dū 。
bù ài shí shàng zì , qiū fēng yī zhēn fù 。
yì zhī yǐ qiān jīn , fù shǐ zhì yán lù 。
cóng cǐ shēng guāng huī , wàn gǔ cóng zhān zhǔ 。
( jiàn 《 gǔ jīn tú shū jí chéng · shān chuān diǎn 》 juàn sì bā 《 tài háng shān bù 》 ) 。

遊盤谷

—— 杜牧

巉巖太行高,其下有幽谷。
環繞兩峰間,盤向廓山腹。
甘泉注肥疇,茂草映修木。
勢阻絶諠譁,巖深易潛伏。
昔人有李愿,築地一居獨。
白鳥依蘆塘,菰花映茅屋。
心怡適所安,憂大反忘慾。
掉頭不肯應,謂我此樂足。
友人韓昌黎,文章驚世俗。
長言貴生毛,落落燦珠玉。
好事買名石,鐫文寄崖隩。
已經三十年,磨滅僅可讀。
我來不復見,命吏廣追逐。
訪知石氏遇,猶畏長官督。
不愛石上字,秋風一砧覆。
易之以千金,復使置巖麓。
從此生光輝,萬古從瞻矚。
(見《古今圖書集成·山川典》卷四八《太行山部》)。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

chán yán tài háng gāo , qí xià yǒu yōu gǔ 。
huán rào liǎng fēng jiān , pán xiàng kuò shān fù 。
gān quán zhù féi chóu , mào cǎo yìng xiū mù 。
shì zǔ jué xuān huá , yán shēn yì qián fú 。
xī rén yǒu lǐ yuàn , zhù dì yī jū dú 。
bái niǎo yī lú táng , gū huā yìng máo wū 。
xīn yí shì suǒ ān , yōu dà fǎn wàng yù 。
diào tóu bù kěn yìng , wèi wǒ cǐ lè zú 。
yǒu rén hán chāng lí , wén zhāng jīng shì sú 。
cháng yán guì shēng máo , luò luò càn zhū yù 。
hǎo shì mǎi míng shí , juān wén jì yá yù 。
yǐ jīng sān shí nián , mó miè jǐn kě dú 。
wǒ lái bù fù jiàn , mìng lì guǎng zhuī zhú 。
fǎng zhī shí shì yù , yóu wèi zhǎng guān dū 。
bù ài shí shàng zì , qiū fēng yī zhēn fù 。
yì zhī yǐ qiān jīn , fù shǐ zhì yán lù 。
cóng cǐ shēng guāng huī , wàn gǔ cóng zhān zhǔ 。
( jiàn 《 gǔ jīn tú shū jí chéng · shān chuān diǎn 》 juàn sì bā 《 tài háng shān bù 》 ) 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
巉岩高耸,太行山壮丽非常,山下有一片幽谷环绕。山间两峰相对,曲折盘绕向着山腹延伸。甘泉注入肥沃的田野,茂密的草木映照着修竹。山势险峻,阻隔了喧嚣和喧哗,岩石深处容易隐藏。往昔有一位名为李愿的人,他在这里修筑了一座独居之地。白鸟依偎在芦塘边,菰花映照着茅屋,他心满意足地适宜在这里,忧虑和烦恼全都抛到了九霄云外。

李愿掉头不肯离去,自以为这种生活乐足。他的友人韩昌黎,以其文章惊世,闻名于世俗。韩昌黎长于作文,不愧生有才气之人,他的作品犹如羽毛一般轻盈,闪闪发光像珍珠玉石。他喜欢品尝各种奇石,购买名贵的石头,雕刻文字,然后寄托在幽深的崖壁之间。然而时光荏苒,已经过去三十年,这些雕刻文字已经被磨灭得几乎无法辨认。

我来到这里,再也没有见到这些雕刻,命令官吏广泛追查,但依旧无踪无迹。后来得知石愿先生的下落,但是他仍然畏惧长官的监督,不愿前来。我并不在意这些雕刻文字,就像秋风吹散一块石头上的灰尘一样。即便愿意出高价购买,再次请他放置在山麓之间,但他依旧拒绝。从那时起,这些雕刻文字便开始闪耀光辉,成为万古瞻仰的佳话。(见《古今图书集成·山川典》卷四八《太行山部》)。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者杜牧介绍:🔈

杜牧,字牧之,京兆万年人。太和二年,擢进士第,复举贤良方正。沈传师表爲江西团练府巡官,又爲牛僧孺淮南节度府掌书记,擢监察御史。移疾,分司东都,以弟顗病弃官。复爲宣州团练判官,拜殿中侍御史、内供奉。累迁左补阙、史馆修撰,改膳部员外郎,历黄、池、睦三州刺史。入爲司勳员外郎,常兼史职,改吏部,复乞爲湖州刺史。踰年,拜考功郎中、知制诰,迁中书舍人卒。牧刚直有奇节,不爲龊龊小谨,敢论列大事,指陈病利尤切。其诗情致豪迈,人号爲小杜,以别甫云。《樊川诗》四卷,外集诗一卷,别集诗一卷,今编爲八卷。 卒大中七年,五十一岁。(据岑仲勉先生作《李德裕会昌伐叛编证》一文所推定之结论。)补诗一首。 查看更多>>

杜牧的诗:

相关诗词:

题赵祖文盘谷图 (tí zhào zǔ wén pán gǔ tú)

朝代:宋    作者: 吕本中

赵郎落笔写盘谷,正是太平无事时。
今日太行那有此,满山樵采尽痴儿。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

(jù)

朝代:宋    作者: 陆惟忠

投醪谷董羹锅内,掘窖盘游饭碗中。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

盘谷 (pán gǔ)

朝代:宋    作者: 释文珦

盘谷住来深,余生任陆沈。
自知尘外趣,消尽世间心。
林霭飘成画,风泉写入琴。
清猨亦可爱,旦莫发长吟。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

熙宁癸丑季冬十有三日某被旨谢雪於济祠已事与秘书监光禄卿直史馆太常少卿屯田郎中秘书丞同游枋口泛舟沁水至岘石而登岸历观岩谷间前贤之题名翌日游化成寺以车渡沁回入盘谷穷览山水之嘉处由燕川而归 盘谷作 其一 (xī níng guǐ chǒu jì dōng shí yǒu sān rì mǒu bèi zhǐ xiè xuě wū jì cí yǐ shì yǔ mì shū jiān guāng lù qīng zhí shǐ guǎn tài cháng shǎo qīng tún tián láng zhōng mì shū chéng tóng yóu fāng kǒu fàn zhōu qìn shuǐ zhì xiàn shí ér dēng àn lì guān yán gǔ jiān qián xián zhī tí míng yì rì yóu huà chéng sì yǐ chē dù qìn huí rù pán gǔ qióng lǎn shān shuǐ zhī jiā chù yóu yàn chuān ér guī pán gǔ zuò qí yī)

朝代:宋    作者: 文彦博

昔有幽栖士,兹焉遂考盘。
惊眠涧泉响,醒酒谷风寒。
列岫开窗见,冥鸿倚杖观。
韩文传已久,合在翠岩刊。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

盘谷胡季随挽章二首 其一 (pán gǔ hú jì suí wǎn zhāng èr shǒu qí yī)

朝代:宋    作者: 曹彦约

天地开南学,葵轩接五峰。
淳熙亡一监,盘谷有真踪。
庭立心传鲤,门乘玉润龙。
风流遮不断,堂斧若为封。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

动物

美可茹亭 (měi kě rú tíng)

朝代:宋    作者: 许及之

盘洲比盘谷,钓水鲜可烹。
采山独为乐,颇胜惩沸羹。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

绿沉谷 (lǜ chén gǔ)

朝代:宋    作者: 许及之

黄尘满金谷,山阴尚修竹。
所以盘洲景,未足趣已足。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

熙宁癸丑季冬十有三日某被旨谢雪於济祠已事与秘书监光禄卿直史馆太常少卿屯田郎中秘书丞同游枋口泛舟沁水至岘石而登岸历观岩谷间前贤之题名翌日游化成寺以车渡沁回入盘谷穷览山水之嘉处由燕川而归 盘谷作 其二 (xī níng guǐ chǒu jì dōng shí yǒu sān rì mǒu bèi zhǐ xiè xuě wū jì cí yǐ shì yǔ mì shū jiān guāng lù qīng zhí shǐ guǎn tài cháng shǎo qīng tún tián láng zhōng mì shū chéng tóng yóu fāng kǒu fàn zhōu qìn shuǐ zhì xiàn shí ér dēng àn lì guān yán gǔ jiān qián xián zhī tí míng yì rì yóu huà chéng sì yǐ chē dù qìn huí rù pán gǔ qióng lǎn shān shuǐ zhī jiā chù yóu yàn chuān ér guī pán gǔ zuò qí èr)

朝代:宋    作者: 文彦博

愿也乖真隐,韩文旨趣深。
本非逃富贵,岂是爱云林。
已失豪华望,方萌退缩心。
归来老穷谷,村叟共浮沈。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

盘云 其二 (pán yún qí èr)

朝代:宋    作者: 白玉蟾

笔架山头一片云,盘旋岩谷不求伸。
时人只恐清风起,吹作皇都雷雨春。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。

拟盘 (nǐ pán)

朝代:宋    作者: 张明中

君不见夹谷伯图方凑辐,英雄摧挫俳优戮。
又不见金谷妙歌翻绮縠,到头也则贻羞辱。
尽渠富贵莫拟伦,岂如李愿归盘谷。
君今筑台名拟盘,看尽浮云几翻覆。
茂林修竹同岁寒,明月清风伴幽独。
抱琴高卧西窗红,哦诗更尽杯中绿。
双蜗蛮触战方酣,藜杖逍遥巾一幅。

○平仄○平,○仄仄平仄。
平仄仄平○,平仄仄平仄。
平平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄?平平,平○仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄仄平平平,平平仄平仄。
平平仄仄平,平仄仄仄仄。
仄平仄仄○,仄仄仄仄仄。
仄平平平平,平平平仄仄。
○平仄平平,仄仄仄平仄。
仄仄仄平仄,平平仄平仄。
仄平○仄平,○仄仄仄仄。
仄平仄仄仄,仄仄仄平仄。
仄平仄仄仄,○仄○平仄。
仄仄仄仄仄,平平仄平仄。
仄平仄平平,仄仄仄平仄。
○仄平平平,仄仄○平仄。
?仄仄平平平仄平?平平仄仄仄仄仄○平仄?。