quàn xué gē
劝学歌 🔈
太极肇判两仪生,其中人为万物灵。
人亦天地一物耳,独以道义超衆形。
立为三才中宇宙,发挥天地经人伦。
兹事初非外烁伐,毫发皆备七尺身。
後生可畏如日出,千金之躯岂可轻。
寸阴可惜莫虚掷,百年安得长青春。
有力如虎当猛省,何况责望深父兄。
不通六籍不是学,未了三才未是人。
希圣必须志尧舜,希贤必用为顔曾。
义理彝伦精讲究,礼乐制度须详明。
体用源流务透彻,血脉文理仍流行。
会通两尽始无碍,范围未始离曲成。
无尘胸次贮万卷,拔山笔力扛千钧。
不用高枕卧丘壑,用之家齐国治天下平。
不但匹夫匹妇皆获所,草木鱼鼈咸清宁。
此皆後进本分事,不为干利与求名。
更须扫除谑浪傲惰态,打并嗜欲声色情。
一物一则同一敬,牢守孔孟张朱程。
吃紧工夫决有效,令闻广誉垂千龄。
英雄气概为则是,一变至道非难能。
君不见四十五十无闻不足观,总是惰而不学昏昏贸贸枉生天地间。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
太極肇判兩儀生,其中人爲萬物靈。
人亦天地一物耳,獨以道義超衆形。
立爲三才中宇宙,發揮天地經人倫。
茲事初非外爍伐,毫髮皆備七尺身。
後生可畏如日出,千金之軀豈可輕。
寸陰可惜莫虛擲,百年安得長青春。
有力如虎當猛省,何况責望深父兄。
不通六籍不是學,未了三才未是人。
希聖必須志堯舜,希賢必用爲顔曾。
義理彝倫精講究,禮樂制度須詳明。
體用源流務透徹,血脈文理仍流行。
會通兩盡始無礙,範圍未始離曲成。
無塵胸次貯萬卷,拔山筆力扛千鈞。
不用高枕卧丘壑,用之家齊國治天下平。
不但匹夫匹婦皆獲所,草木魚鼈咸清寧。
此皆後進本分事,不爲干利與求名。
更須掃除謔浪傲惰態,打并嗜欲聲色情。
一物一則同一敬,牢守孔孟張朱程。
喫緊工夫决有效,令聞廣譽垂千齡。
英雄氣概爲則是,一變至道非難能。
君不見四十五十無聞不足觀,總是惰而不學昏昏貿貿枉生天地間。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
- 收藏
- 做笔记
译文:
太极起初分判开,其中产生了两仪之生。
其中人类便是万物的灵长,人也是天地间的一种存在。但是只有通过道义的高超超越,才能超越众多形态。
人类在宇宙中扮演着三才的角色,引发着天地之间的经纬。
这一切事物初时并非是为了外在的虚饰,连一根毫发都包含着七尺的身躯。
新一代的生命如旭日东升般值得敬畏,怎能轻视拥有千金之躯。
短暂的光阴应当珍惜,不可虚度百年光阴以求长青春。
有力量就像虎一样威猛,更何况是对待深厚的家庭责任和望子成龙的期望。
不通晓六经典籍就不能算是真正的学者,未达到三才的境界也难以称之为真正的人。
希望达到圣贤的境界必须怀揣着尧舜的志向,希望借用贤者的智慧必须拥有类似顔回的品行。
道义和理性的原则必须精心传承,礼乐制度也需要详细明了。
身体与用途的源流都要深入领会,血脉和文化的纽带依然流传。
通达两者的极致始终不会有阻碍,范围也不会偏离正道而产生曲解。
内心清净无尘埃,蕴藏着万卷经典,笔力如同能够拔山举鼎的力量。
无需枕高卧山巅,只需在家庭和国家治理中起到平稳作用。
不仅普通百姓能够从中受益,甚至连草木鱼鼈都能够安宁繁荣。
这些都是后人应该专注的本分事务,而不是为了追逐私利和名誉。
更加需要消除谑浪、傲慢和惰性的态度,消除对声色情趣的追求。
对于每一物、每一事都要怀着同样的尊敬,牢记孔孟、张载、朱熹等大儒的教诲。
努力进取的功夫才能够取得真正的成效,只有这样才能够广泛传扬,流传千载。
英雄的气概是值得追求的目标,但要达到至道之境并不难能可贵。
难道你没有看见四五十岁一事无成,毫无可观之处,都是因为惰性不肯学习,过着迷迷糊糊、虚度光阴的生活吗?
陈普的诗:
相关诗词:
劝农二绝 其一 (quàn nóng èr jué qí yī)
善端天赋本无殊,力穑之余好读书。
莫讶劝农因劝学,须知公相起犂锄。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
劝我酒 (quàn wǒ jiǔ)
劝我酒,我不辞,请君歌,歌莫迟。
歌声长,辞亦切,此辞听者堪愁绝。
洛阳女儿面似花,河南大尹头如雪。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
劝人 十三 (quàn rén shí sān)
世中(《祖堂集》卷七作「间」)有一事,奉劝学者取。
虽无半钱活,流传历劫富。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
云月歌 其二 (yún yuè gē qí èr)
月下听吟云月歌,歌声寥亮舞婆娑。
劝君一酌千万寿,今宵云月情偏多。
不知云月谁为主,愁看月落云飞去。
愿如明月有圆时,不学白云无定处。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
和管雪堂劝农之什 其三 (hé guǎn xuě táng quàn nóng zhī shén qí sān)
学剑无成去学农,学农更落惰农中。
邦侯慈惠征徭简,喜课儿耕替阿翁。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
示林宗辰劝学数语 (shì lín zōng chén quàn xué shù yǔ)
青出於蓝,冰寒於水。
立言劝学,荀卿氏子。
卿不如轲,醇乎醇矣。
谓学无他,求其放心。
存则圣贤,舍则犊禽。
差只毫发,隔踰丈寻。
必有事焉,所言何事。
而勿正心,正亦何累。
勿忘勿助,持敬之意。
於此习察,是之谓学。
於此而劝,其进罔觉。
勉哉宗辰,说博守约。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
太守劝耕别驾有诗子弟宾客皆和 (tài shǒu quàn gēng bié jià yǒu shī zǐ dì bīn kè jiē hé)
华风煖入劝耕巵,後苑词头欲下时。
父老怕公归觐速,鶑花惜日燕歌迟。
肥生鸭顶痕遵渚,嫩学鹅儿蔓染丝。
好是东郊元佑寺,两年千骑驻旌旗。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
劝学偈 (quàn xué jì)
苦哉甚苦哉,波里觅乾灰。
劝君收取手,正与摩时倈。
(以上三首均见《祖堂集》卷十。
)。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
十劝 九 (shí quàn jiǔ)
劝君九,天堂地狱分明有。
莫将酒肉劝僧人,五百生中无脚手。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。
劝人 十九 (quàn rén shí jiǔ)
我今劝汝道,汝休念文字。
兼劝采樵人,努力莫相欺。
仄仄仄仄仄平平,○○平平仄仄平。
平仄平仄仄仄仄,仄仄仄仄平仄平。
仄平○平○仄仄,仄平平仄平平平。
平仄平平仄仄仄,○仄平仄仄仄平。
仄平仄仄○仄仄,平平平平仄仄○。
仄平仄仄仄平仄,仄平平仄○平平。
仄仄○仄○仄仄,平仄仄仄○仄平。
仄平仄仄仄仄仄,仄○○平仄仄平。
平仄仄平仄平仄,平平仄仄平平平。
仄仄平平平仄仄,仄仄仄仄平平平。
仄仄平平仄仄仄,仄仄平仄平平○。
仄平仄仄仄平仄,仄平仄仄○仄平。
平平平仄仄仄仄,仄平仄仄平平平。
仄仄平仄仄平仄,仄平平平仄仄平仄平。
仄仄仄平仄仄平仄仄,仄仄平仄平平平。
仄平仄仄仄○仄,仄平平仄仄平平。
○平仄○仄○仄仄仄,仄○仄仄平仄平。
仄仄仄仄平仄仄,平仄仄仄○平平。
仄仄平平仄仄仄,仄○仄仄平平平。
平平仄仄平仄仄,仄仄仄仄平○平。
平仄仄仄仄仄仄平○仄仄○,仄仄仄平仄仄平平仄仄仄平平仄○。