cán fù cí
蚕妇辞 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 陈普 (chén pǔ)

东邻采桑妇,西邻养蚕女,年年役役为蚕苦。
桐花如雪麦如云,鸣鸠醉椹叫春雨。
踏踏登竹梯,山烟锁春树。
不管乌台湿红雾,妾家有夫事犂锄,妾家有子尚啼饥。
春蚕满筐尚望叶,儿啼索食夫已归。
前年养蚕不熟叶,私债未偿眉暗蹙。
去年养蚕丝已空,打门又被官税促。
今年养蚕嫁小姑,催粧要作红罗襦。
妾身依旧只裙布,寒灯补破聊庇躯。
蚕兮蚕兮汝知否,安得茧成大如斗。
妾生恨不逢成周,治世春风桑五亩。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

dōng lín cǎi sāng fù , xī lín yǎng cán nǚ , nián nián yì yì wèi cán kǔ 。
tóng huā rú xuě mài rú yún , míng jiū zuì shèn jiào chūn yǔ 。
tà tà dēng zhú tī , shān yān suǒ chūn shù 。
bù guǎn wū tái shī hóng wù , qiè jiā yǒu fū shì lí chú , qiè jiā yǒu zǐ shàng tí jī 。
chūn cán mǎn kuāng shàng wàng yè , ér tí suǒ shí fū yǐ guī 。
qián nián yǎng cán bù shú yè , sī zhài wèi cháng méi àn cù 。
qù nián yǎng cán sī yǐ kōng , dǎ mén yòu bèi guān shuì cù 。
jīn nián yǎng cán jià xiǎo gū , cuī zhuāng yào zuò hóng luó rú 。
qiè shēn yī jiù zhī qún bù , hán dēng bǔ pò liáo bì qū 。
cán xī cán xī rǔ zhī fǒu , ān dé jiǎn chéng dà rú dòu 。
qiè shēng hèn bù féng chéng zhōu , zhì shì chūn fēng sāng wǔ mǔ 。

蠶婦辭

—— 陳普

東鄰採桑婦,西鄰養蠶女,年年役役爲蠶苦。
桐花如雪麥如雲,鳴鳩醉椹叫春雨。
踏踏登竹梯,山烟鎖春樹。
不管烏臺濕紅霧,妾家有夫事犂鋤,妾家有子尚啼饑。
春蠶滿筐尚望葉,兒啼索食夫已歸。
前年養蠶不熟葉,私債未償眉暗蹙。
去年養蠶絲已空,打門又被官稅促。
今年養蠶嫁小姑,催粧要作紅羅襦。
妾身依舊只裙布,寒燈補破聊庇軀。
蠶兮蠶兮汝知否,安得繭成大如斗。
妾生恨不逢成周,治世春風桑五畝。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

dōng lín cǎi sāng fù , xī lín yǎng cán nǚ , nián nián yì yì wèi cán kǔ 。
tóng huā rú xuě mài rú yún , míng jiū zuì shèn jiào chūn yǔ 。
tà tà dēng zhú tī , shān yān suǒ chūn shù 。
bù guǎn wū tái shī hóng wù , qiè jiā yǒu fū shì lí chú , qiè jiā yǒu zǐ shàng tí jī 。
chūn cán mǎn kuāng shàng wàng yè , ér tí suǒ shí fū yǐ guī 。
qián nián yǎng cán bù shú yè , sī zhài wèi cháng méi àn cù 。
qù nián yǎng cán sī yǐ kōng , dǎ mén yòu bèi guān shuì cù 。
jīn nián yǎng cán jià xiǎo gū , cuī zhuāng yào zuò hóng luó rú 。
qiè shēn yī jiù zhī qún bù , hán dēng bǔ pò liáo bì qū 。
cán xī cán xī rǔ zhī fǒu , ān dé jiǎn chéng dà rú dòu 。
qiè shēng hèn bù féng chéng zhōu , zhì shì chūn fēng sāng wǔ mǔ 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:

东边的女子采桑,西边的女子养蚕,年复一年地辛勤为蚕事而苦。
桐花像飘雪,麦田似云,鸣鸠醉鸦饮春雨。
踏着竹梯登高处,山烟笼罩春树。
不论乌台湿润红雾,我家有夫忙耕耘,我家有子哭着饥饿。
春蚕满筐仍盼叶,孩儿啼哭夫已归。
前年养蚕经验浅,私债未还眉头紧皱。
去年养蚕丝线匮乏,官府征税敲门迫。
今年养蚕嫁给小姑,急催盛装作红罗襦。
我身依旧只穿裙布,寒灯修补破烂来保护身体。
蚕啊蚕啊,你可知道,何时能将茧儿结得像斗那么大。
我生在恨中未逢盛世,治世之下,春风吹拂,桑田五亩兴旺茂盛。

总结:

诗人写述了东西两家妇女辛勤养蚕的辛苦,生活的艰辛与无奈。通过描写春景、家庭琐事,表达出妇女的辛劳与不易。诗人以“蚕兮蚕兮汝知否,安得茧成大如斗”表达对未来的希冀,以及对美好生活的向往。最后两句以“我生恨不逢成周,治世春风桑五亩”表达了对盛世的遗憾和对幸福生活的向往。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者陈普介绍:🔈

陈普(一二四四~一三一五),字尚德,号惧斋,福州宁德(今属福建)人。从会稽韩翼甫。宋亡,元三次辟爲本省教授,不起。隠居授徒,四方及门者岁数百人,学者称石堂先生。元成宗大德元年(一二九七),应刘纯父聘,主云庄书院,熊禾留讲鳌峰。延佑二年卒,年七十二。有《石堂先生遗集》二十二卷等。事见本集附录《石堂先生传》。 陈普诗,以明嘉靖十六年宁德知县程世鹏刻《石堂先生遗集》爲底本,酌校《四库全书·两宋名贤小集》卷三五五《石堂集》(简称四库本)。底本明显错字,径改。 查看更多>>

陈普的诗:

相关诗词:

蚕妇 (cán fù)

朝代:宋    作者: 赵蕃

火蚕较早冷蚕迟,晏饭忘眠敢叹疲。
缲车响罢促机杼,盖体到头无一丝。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

蚕妇叹 (cán fù tàn)

朝代:宋    作者: 叶茵

浴蚕才罢餧蚕忙,朝暮蓬头去采桑。
辛苦得丝了租税,终年祗着布衣裳。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

姬人养蚕 (jī rén yǎng cán)

朝代:唐    作者: 韦庄

昔年爱笑蚕家妇,今日辛勤自养蚕。
仍道不愁罗与绮,女郎初解织桑篮。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

田家谣 (tián jiā yáo)

朝代:宋    作者: 陈造

麦上场,蚕出筐,此时只有田家忙。
半月天晴一夜雨,前日麦地皆青秧。
阴晴随意古难得,妇後夫先各努力。
倏凉骤暖茧易蛾,大妇络丝中妇织。
中妇辍闲事铅华,不比大妇能忧家。
饭熟何曾趁时吃,辛苦仅得蚕事毕。
小妇初嫁当少宽,令伴阿姑顽过日。
明年愿得如今年,剩贮二麦饶丝绵。
小妇莫辞担上肩,却放大妇常姑前。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

蚕妇 (cán fù)

朝代:宋    作者: 张俞

昨日到城廓,归来泪满巾。
徧身罗绮者,不是养蚕人。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

古诗三百首 妇女 感伤 同情

织妇叹 (zhī fù tàn)

朝代:宋    作者: 戴复古

春蚕成丝复成绢,养得夏蚕重剥茧。
绢未脱轴拟输官,丝未落车图赎典。
一春一夏为蚕忙,织妇布衣仍布裳。
有布得着犹自可,今年无麻愁杀我。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

蚕妇叹 (cán fù tàn)

朝代:宋    作者: 钱时

蚕妇拂蚕叶如缕,爱之何啻珠玉比。
呼奴勤向帐前看,夜卧靡宁三四起。
未必便能丝挂体,睠焉于怀有真喜。
人人办得此时心,推而广之岂不美。
以此事君定忠臣,以此事父定孝子。
以此事夫定贤妇,一念真成转枢耳。
嗟哉世人胡不然,三纲茫茫不如蚕一纸。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

蚕妇词 (cán fù cí)

朝代:宋    作者: 李若川

舍前舍後桑成林,锄垦不放青草侵。
东风满条新叶大,村家爱此轻黄金。
日暖春蚕大眠起,戢戢盈箱齐若指。
看蚕新妇夜不眠,蚕老登山满家喜。
阿姑嗔办缲车迟,小姑已催修织机。
杀鸡沽酒赛神福,今岁不怕寒无衣。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

观蚕 (guān cán)

朝代:宋    作者: 黄裳

大巧不为蚕上簇,机妇飞梭双注目。
腹空万绪徒自劳,缣素如山人未足。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。

蚕妇叹 (cán fù tàn)

朝代:宋    作者: 释文珦

吴侬三月春尽时,蚕已三眠蚕正饥。
家贫无钱买桑餧,奈何饥蚕不生丝。
妇姑携篮自相语,谁知我侬心里苦。
姑年二十无嫁衣,官中催税声如虎。
无衣衣姑犹可缓,无绢纳官当破産。
邻家破産已流离,颓垣废井行人悲。

平平仄平仄,平平仄平仄,平平仄仄平平仄。
平平○仄仄○平,平平仄平仄平仄。
仄仄平仄平,平平仄平仄。
仄仄平平仄平仄,仄平仄平仄平平,仄平仄仄仄平平。
平平仄平仄仄仄,平平仄仄平仄平。
平平仄平仄仄仄,平仄仄○平仄仄。
仄平仄平平仄○,仄平仄仄平仄仄。
平平仄平仄仄平,平平仄仄平平平。
仄平平仄仄平仄,平平仄仄平仄平。
平平平平仄平仄,平仄仄平仄○仄。
仄平仄仄平平平,仄仄平平平仄仄。