jiǔ sòng kǒng zǐ
九诵 孔子 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 鲜于侁 (xiān yú shēn)

曲阜兮遗墟,先师兮阙里。
神彷佛兮如在,涕潺湲兮不已。
穷天地兮一人,掲日月而照临。
生无万乘之位兮三千之徒心服而四来。
嗟愚陋之不明兮乃商赐之为疑,羌纷纷其妄作兮悖道违义而弗自知。
顾六艺之折衷兮取舍纵横而协於道,後世苟轻肆於胸臆兮必遽贻於诟病。
三纲立而五教明兮实治世之宏矩,履厚地而戴高天兮胡一日之可舍,宜万龄之庙貌兮春秋不乏其时祀。
合仁义以为冠兮结忠信而为佩,集道德以为裳兮服文章而为带。
列笾豆为左右兮苹藻牲牢而洁肥,酌玉醴以为酒兮错琼瑶而为粢。
升堂而北面兮望冕旒之巍巍,惟神明之降鉴兮洞精神其来歆。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

qū fù xī yí xū , xiān shī xī quē lǐ 。
shén páng fó xī rú zài , tì chán yuán xī bù yǐ 。
qióng tiān dì xī yī rén , jiē rì yuè ér zhào lín 。
shēng wú wàn shèng zhī wèi xī sān qiān zhī tú xīn fú ér sì lái 。
jiē yú lòu zhī bù míng xī nǎi shāng cì zhī wèi yí , qiāng fēn fēn qí wàng zuò xī bèi dào wéi yì ér fú zì zhī 。
gù liù yì zhī shé zhōng xī qǔ shě zòng héng ér xié wū dào , hòu shì gǒu qīng sì wū xiōng yì xī bì jù yí wū gòu bìng 。
sān gāng lì ér wǔ jiào míng xī shí zhì shì zhī hóng jǔ , lǚ hòu dì ér dài gāo tiān xī hú yī rì zhī kě shè , yí wàn líng zhī miào mào xī chūn qiū bù fá qí shí sì 。
hé rén yì yǐ wéi guān xī jié zhōng xìn ér wèi pèi , jí dào dé yǐ wéi shang xī fú wén zhāng ér wèi dài 。
liè biān dòu wèi zuǒ yòu xī píng zǎo shēng láo ér jié féi , zhuó yù lǐ yǐ wéi jiǔ xī cuò qióng yáo ér wèi zī 。
shēng táng ér běi miàn xī wàng miǎn liú zhī wēi wēi , wéi shén míng zhī jiàng jiàn xī dòng jīng shén qí lái xīn 。

九誦 孔子

—— 鮮于侁

曲阜兮遺墟,先師兮闕里。
神彷彿兮如在,涕潺湲兮不已。
窮天地兮一人,掲日月而照臨。
生無萬乘之位兮三千之徒心服而四來。
嗟愚陋之不明兮乃商賜之爲疑,羌紛紛其妄作兮悖道違義而弗自知。
顧六藝之折衷兮取捨縱横而協於道,後世苟輕肆於胸臆兮必遽貽於詬病。
三綱立而五教明兮實治世之宏矩,履厚地而戴高天兮胡一日之可捨,宜萬齡之廟貌兮春秋不乏其時祀。
合仁義以爲冠兮結忠信而爲佩,集道德以爲裳兮服文章而爲带。
列籩豆爲左右兮蘋藻牲牢而潔肥,酌玉醴以爲酒兮錯瓊瑤而爲粢。
升堂而北面兮望冕旒之巍巍,惟神明之降鑒兮洞精神其來歆。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

qū fù xī yí xū , xiān shī xī quē lǐ 。
shén páng fó xī rú zài , tì chán yuán xī bù yǐ 。
qióng tiān dì xī yī rén , jiē rì yuè ér zhào lín 。
shēng wú wàn shèng zhī wèi xī sān qiān zhī tú xīn fú ér sì lái 。
jiē yú lòu zhī bù míng xī nǎi shāng cì zhī wèi yí , qiāng fēn fēn qí wàng zuò xī bèi dào wéi yì ér fú zì zhī 。
gù liù yì zhī shé zhōng xī qǔ shě zòng héng ér xié wū dào , hòu shì gǒu qīng sì wū xiōng yì xī bì jù yí wū gòu bìng 。
sān gāng lì ér wǔ jiào míng xī shí zhì shì zhī hóng jǔ , lǚ hòu dì ér dài gāo tiān xī hú yī rì zhī kě shè , yí wàn líng zhī miào mào xī chūn qiū bù fá qí shí sì 。
hé rén yì yǐ wéi guān xī jié zhōng xìn ér wèi pèi , jí dào dé yǐ wéi shang xī fú wén zhāng ér wèi dài 。
liè biān dòu wèi zuǒ yòu xī píng zǎo shēng láo ér jié féi , zhuó yù lǐ yǐ wéi jiǔ xī cuò qióng yáo ér wèi zī 。
shēng táng ér běi miàn xī wàng miǎn liú zhī wēi wēi , wéi shén míng zhī jiàng jiàn xī dòng jīng shén qí lái xīn 。

  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
曲阜的遗址,是先师的阙里。
先师的神灵仿佛就在那里,我悲伤得泪流满面。
他穷尽了天地间所有的智慧和才能,宛如高举太阳和月亮照耀世间。
生活在世上,没有万乘之尊的地位,但三千门徒心甘情愿地追随他前来。

唉呀,可惜愚蠢而愚昧的人们不明白,反而对先师产生了疑虑,
纷纷扰扰地胡乱创作,违背道义而不自知。
看待六艺的辩证折衷,选取舍弃,斟酌权衡协调于道德,
可惜后世中轻率放纵自己的内心,必然招致人们的责难。

三纲五教确立,实为治理世道的宏矩;
履厚重的土地,戴高耸的天空,一日怎能舍弃?
应该建万龄之庙,春秋季节不乏时节举行祭祀。

合并仁义为冠冕,结合忠诚信义为佩饰,
汇聚道德为衣裳,穿戴文章为腰带。
摆设笾豆为左右菜,摆放苹藻牲牢而丰盈干净,
倾倒玉醴作为酒,错落琼瑶而做粢食。
登上堂台,北面望着冕旒的壮丽,
只期望神明降临鉴赏:,洞察精神来品味这祭奠。




总结:

本诗通过对先师的阙里和遗址的描写,表达了诗人对先师的崇敬和悲伤之情。先师虽然没有万乘之尊的地位,但却以其深厚的学问和道德操守,使得三千门徒都心甘情愿地追随其教诲。然而,唉呀,可惜愚蠢而愚昧的人们不明白先师的真正价值,反而满怀疑虑,扰乱了先师的遗志。诗人呼吁后世要合理选择和坚持道义,避免轻率和放纵,以免受人责难。同时,诗人也强调了道德和仁义的重要性,并描绘了隆重的祭祀场面,表现出对先师的崇高敬意和祈愿。全诗表达了对先师的敬仰和思念之情,展现了中国传统文化中对先贤的崇拜和礼教思想。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者鲜于侁介绍:🔈

鲜于侁(一○一九~一○八七),字子骏,阆州(今四川阆中)人。仁宗景佑五年(一○三八)进士。调京兆府栎阳县主簿。庆历中迁秘书丞、通判绵州。神宗熙宁初,除利州路转运判官、转运副使。哲宗元佑元年(一○八六),拜右谏议大夫(《宋史》本传作左谏议大夫),除集贤殿修撰、知陈州。元佑二年卒,年六十九。有文集二十卷、《刀笔集》三卷等,均佚。事见《淮海集》卷三六《鲜于子骏行状》,《宋史》卷三四四有传。今录诗五十八首,编爲一卷。 查看更多>>

鲜于侁的诗:

相关诗词:

颂古四十首 其三四 (sòng gǔ sì shí shǒu qí sān sì)

朝代:宋    作者: 释守珣

无孔笛子两头吹,韵出青霄彻九维。
可怜一对冤家种,人人鼻孔大头垂。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

赠孔道士 (zèng kǒng dào shì)

朝代:宋    作者: 赵师秀

生来还姓孔,何不戴儒冠。
诗好逢人诵,琴清只自弹。
访师行郡远,爱竹透庵寒。
见说丹炉内,黄金化不难。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

寄信守王子明 其一 (jì xìn shǒu wáng zǐ míng qí yī)

朝代:宋    作者: 孔武仲

清香一炷道家仪,贝叶云籖自诵持。
尽是铃斋潇洒趣,红尘奔走尔为谁。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

偈颂一百三十三首 其九九 (jì sòng yī bǎi sān shí sān shǒu qí jiǔ jiǔ)

朝代:宋    作者: 释居简

半月出去,鼻孔不见眼睛。
一日归来,眼睛不见鼻孔。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

训儿童八首 孔子 (xùn ér tóng bā shǒu kǒng zǐ)

朝代:宋    作者: 陈淳

孔子生东鲁,斯文实在兹。
六经垂训法,万世共宗师。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

题安子承读易堂 (tí ān zǐ chéng dú yì táng)

朝代:宋    作者: 曾丰

卦辞爻辞易之注,孔子读之悟其故。
彖辞象辞易之疏,孔子作之志其悟。
悬知孔子大悟时,太虚中不挂一丝。
与易为一自不知,奚以卦辞爻辞为。
渠无孔子大机械,所恃嗫嚅三尺喙。
象彖爻辞从领会,其如犹有卦辞在。
诚使时习能绝编,安知日新不忘筌。
着脚还超九师先,回头更勘三画前。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

奉和圣制经孔子旧宅 (fèng hé shèng zhì jīng kǒng zǐ jiù zhái)

朝代:唐    作者: 张九龄

孔门太山下,不见登封时。
徒有先王法,今为明主思。
恩加万乘幸,礼致一牢祠。
旧宅千年外,光华空在兹。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

送陈德刚舍试 (sòng chén dé gāng shè shì)

朝代:宋    作者: 刘克庄

不消负笈趁槐黄,解褐惟於孔庙堂。
士子堵墙观矍圃,公卿搢笏诵阿房。
里中巨擘推吾子,阙下诸生有此郎。
鹤发慈亲倚门待,锦标夺得早还乡。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

偈颂七十六首 其三九 (jì sòng qī shí liù shǒu qí sān jiǔ)

朝代:宋    作者: 释子益

一夏九十日,半月已过了。
有问蜡人冰,鼻孔仍依旧。
我手何似佛手。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。

(liù)

朝代:唐    作者: 王梵志

孔怀须敬重,同气并连枝。
不见恒山鸟,孔子恶闻离。

仄仄平○平,平平平仄仄。
平平仄平○仄,仄平平平仄仄。
平平仄平仄平,仄仄仄平仄○。
平平仄○平仄平○平平平平仄平仄平。
平平仄平仄平平仄平仄平平平,平平平○仄仄平仄仄平仄平仄仄平。
仄仄仄平○○平仄仄仄○平仄平仄,仄仄平○仄平平仄平仄仄平平仄仄。
○平仄平仄○平平仄仄仄平平仄,仄仄仄平仄平平平平仄仄平仄仄,平仄平平仄仄平平平仄仄○平仄。
仄平仄仄平○平仄平仄平平仄,仄仄仄仄平平平仄平平平平仄。
仄平仄平仄仄平平仄平平平仄平,仄仄仄仄平仄平仄平平平平平。
平平平仄仄平仄仄平平平平,平平平平○○平仄平平○平平。