jì tí xiàng bǎi yuán dūn zhǐ táng
寄题向伯元敦止堂 🔈
君不闻伊挚初耕有莘野,禄之弗顾千驷马。
春作秋成随老农,贫贱甘心万人下。
一朝幡然感三聘,五就成汤五就夏。
悠悠如云行太空,竟使三风变为雅。
东西南北頼来苏,天下农夫谁似者。
又不闻傅说安身操板筑,远离世间名与禄。
那知商帝梦中形,远近搜求不容伏。
草茅夕起朝为相,俾后从绳正如木。
四海俊乂咸风从,跋扈诸侯尽臣仆。
功成止见顔容改,了了壮心无反覆。
平生懒性愿退藏,退藏恐遂成荒唐。
因求古人作监戒,管宁华歆情所当。
齐名遯迹俱锄菜,掷之不顾为人量。
诗书俎豆化辽海,威武富贵何披猖。
初年虚名大可耻,末路高风纾思长。
有志君当学伊傅,忘情我不傲羲皇。
愿如幼安有终始,进退一致宜加详。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
君不聞伊摯初耕有莘野,祿之弗顧千駟馬。
春作秋成隨老農,貧賤甘心萬人下。
一朝幡然感三聘,五就成湯五就夏。
悠悠如雲行太空,竟使三風變爲雅。
東西南北頼來蘇,天下農夫誰似者。
又不聞傅說安身操板築,遠離世間名與祿。
那知商帝夢中形,遠近搜求不容伏。
草茅夕起朝爲相,俾后從繩正如木。
四海俊乂咸風從,跋扈諸侯盡臣僕。
功成止見顔容改,了了壯心無反覆。
平生懶性願退藏,退藏恐遂成荒唐。
因求古人作鑑戒,管寧華歆情所當。
齊名遯迹俱鋤菜,擲之不顧爲人量。
詩書俎豆化遼海,威武富貴何披猖。
初年虛名大可耻,末路高風紓思長。
有志君當學伊傅,忘情我不傲羲皇。
願如幼安有終始,進退一致宜加詳。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
- 收藏
- 做笔记
译文:
君不闻伊挚初耕有莘野,禄位卑微不顾千匹马。
春耕秋收随着老农,贫贱之身甘心与万人并列。
一朝忽然领悟到三聘之义,五次登上成汤、夏禹之位。
悠悠如云漂浮于太空,竟使三德风范转变为雅俗。
东西南北皆倚仗着来苏,天下农夫谁能及伊挚。
又不闻傅说安身立命修建板筑,远离世间名利与高官厚禄。
谁能知晓商帝梦中形象,远近搜寻都不可得而潜伏。
草茅夕起朝为相,使后人崇尚规矩,如木匠一样正直。
四海才俊皆追随着他,傲慢跋扈的诸侯皆成为臣仆。
功业完成后,他的容貌也因此改变,心中理想明朗,不再犹豫徘徊。
平生懒性愿意退居幕后,但退居幕后又担心会陷入荒唐之中。
因此寻求古人的榜样作为戒律,以管宁、华歆的心境为榜样。
齐名的华阳和遁去的傅说都放下锄头务农,置之不顾名利地勾当。
诗书礼乐化成遥远的海洋,威武的富贵又如何能披肆狂妄。
初年追求虚名是何等可耻,终至路的高风纾解思想的纷乱。
有志向的君子应当学习伊挚、傅说的精神,忘却私欲而不傲视皇帝似神明。
愿如幼年时安宁恬适,直至终老始终如一,进退都应谨慎周详。
总结:
这首诗描述了伊挚初耕时贫贱的身世和他不为功名利禄而宁愿守贫农之道的态度。他虽然朴素,但随着时间的推移,逐渐领悟到治国平天下的要义,最终成为了汤、夏两代帝王的顾问。他谦逊谨慎,不自负功业,追求道德修养,同时也赞赏傅说和华阳的高风亮节。全诗表达了对农耕精神的赞颂,以及对高风亮节、清心寡欲的追求。诗中充满了古人智慧的启示,对读者提出了崇高的道德要求。
胡宏的诗:
相关诗词:
寄题张商弼葵堂堂下元不种葵花但取面势向阳二首 其一 (jì tí zhāng shāng bì kuí táng táng xià yuán bù zhòng kuí huā dàn qǔ miàn shì xiàng yáng èr shǒu qí yī)
行尽葵堂西复东,葵花元自不曾逢。
客来问讯名堂意,雪里芭蕉笑杀侬。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
寄题张商弼葵堂堂下元不种葵花但取面势向阳二首 其二 (jì tí zhāng shāng bì kuí táng táng xià yuán bù zhòng kuí huā dàn qǔ miàn shì xiàng yáng èr shǒu qí èr)
主人未肯便山林,赏月吟风酒更琴。
每一登堂一揩眼,谁知半点向阳心。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
题止一堂 (tí zhǐ yī táng)
艮不获其身,人无监流水。
畎亩义惓惓,时止非吾止。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
真止堂 (zhēn zhǐ táng)
我有虚堂号真止,坐来万虑清如水。
君今更以止名堂,想见了无尘念起。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
敦煌廿咏(并序) 十六、贺拔堂咏 (dūn huáng niàn yǒng bìng xù shí liù 、 hè bá táng yǒng)
英雄传贺拔,割据王[三二]敦煌。
五郡徵般匠,千金造寝堂。
绮檐安兽瓦,粉壁架鸿[三三]梁。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
读于公堂记寄孙录聪伯 (dú yú gōng táng jì jì sūn lù cōng bǎi)
于公治狱多阴德,温靖居朝止肉刑。
鄱水同僚温靖後,于公堂记有芬馨。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
题止止堂 (tí zhǐ zhǐ táng)
万缘忘外息,百福静中收。
莫作南柯梦,浮荣一觉休。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
寄题叶叔明盛圃熙春堂四首且为他日往游之约 其三 (jì tí yè shū míng shèng pǔ xī chūn táng sì shǒu qiě wèi tā rì wǎng yóu zhī yuē qí sān)
个侬传得嘉荣唱,天上偷来曲度新。
他时莫向樽前误,客似周郎解觑人。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
寄题叶叔明盛圃熙春堂四首且为他日往游之约 其一 (jì tí yè shū míng shèng pǔ xī chūn táng sì shǒu qiě wèi tā rì wǎng yóu zhī yuē qí yī)
堂前草木自争春,堂上妖娆花妬人。
年年岁岁春相似,不信风光有故新。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。
题酆都观 宿山房 (tí fēng dōu guān sù shān fáng)
久厌尘坌乐静元,俸微犹乏买山钱。
徘徊真境不能去,且寄云房一榻眠。
平仄○平仄平平仄平仄,仄平仄仄平仄仄。
平仄平平平仄平,平仄平平仄平仄。
仄平平平仄○仄,仄仄平○仄仄仄。
平平○平○仄○,仄仄○平仄平仄。
平平平仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄仄○仄仄平平○仄仄,仄○仄○平仄仄。
仄平平仄仄○平,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平○,仄仄○平○○仄。
仄仄仄仄平平○,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平平仄,○○仄平平仄仄。
平平仄仄仄仄○,仄○仄仄平平平。
平平仄平仄仄仄,仄平平平平仄○。
平平仄仄平平仄,仄平仄仄平平○。
平平仄仄仄平仄,平仄仄仄平平平。
平平平平仄仄仄,仄仄平平平○○。
仄仄平○仄平仄,仄平仄仄仄平平。
仄○仄平仄平仄,仄仄仄仄平平平。