ěr yīng gé dú bì hòu hàn shū méng ēn cì yù yán shī
迩英阁读毕後汉书蒙恩赐御筵诗 🔈
赤伏开兴运,昆阳定壮图。
官仪还旧物,郊兆建新都。
杲日羣阴破,油云万类苏。
銮舆陟乔岳,玺绶抚匈奴。
厚禄优诸将,嘉猷访大儒。
重明绍堂构,奕叶奉规摹。
叔世条纲紊,遗风节义扶。
袁安空陨涕,杨震卒蒙辜。
佞指车前鹿,人瞻屋上乌。
炎精尽河渚,黄眚兆当涂。
青简传良直,金华侍燕娱。
兴衰炳辙迹,淑慝粲龟符。
赫赫天光照,孳孳睿思纡。
方齐建武治,不啻永平俱。
化盛文明正,恩隆饮食需。
曦阳惭杞棘,濡咮愧鹈鹕。
帝力生成大,臣功报效无。
先民诚可监,愿不忘斯须。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
- 收藏
- 做笔记
译文:
赤伏时,开启了兴旺的运势,昆阳之战稳定了壮阔的局势。
官仪归还了旧物,郊兆之地建立了新的都城。
炎日炽热,阴云散去,油云万物复苏。
御车登上高山,握着玉玺、绶带驱逐匈奴。
丰厚的俸禄待遇着众多将领,嘉猷之意求见大儒。
重光明堂宏构宏伟,皇家后裔继承祖宗之规模。
叔世执政政纲纷乱,传承的风节和义力挽狂澜。
袁安空着悲伤的泪水,杨震终蒙受冤屈。
奸佞指点着车前的鹿,人们仰望着屋上的乌鸦。
火焰熄灭了河渚之间,黄昏之兆即将涂陷。
青简传达良好的政治直言,金华侍奉着燕娱。
兴盛与衰落在历史轨迹中交相辉映,善恶之事如珍珠龟文一般明晰。
皇家权势光辉耀眼,智慧聪慧纠结缠绵。
方齐建立武治之道,不逊色于永平的繁荣。
文明之化盛世,恩泽之隆体现于饮食需求。
太阳的光芒惭愧于杞梓和荆棘,河鸟愧于鹈鹕的游泳技巧。
皇帝的力量创造了广阔天地,臣子的功绩回报无尽。
先民的善行值得监视,愿不忘记这一刻。
总结:
这首古文描绘了一个国家兴盛的盛景,包含着帝王的威武和睿智,臣民的忠诚和贡献。同时也表现了政治纲纪的失序,奸佞的祸害,以及历史的兴衰轮回。诗人希望后人能够牢记先民的贤德,以期带来更好的未来。
赏析:司马光的《迩英阁读毕後汉书蒙恩赐御筵诗》是一首颂扬当时政治局势和皇帝的诗歌。诗中描写了当时的政治景象、皇帝的明智统治、功绩以及一些历史事件。
首先,诗人提到赤伏开兴运和昆阳定壮图,这暗示着当时国家兴盛、国土稳固的景象。官仪还旧物,郊兆建新都,反映了政府改革和国都建设的情况,显示了朝廷的雄心壮志。
诗中还提到了自然界的景象,如杲日群阴破、油云万类苏,这些描写为国家繁荣昌盛的景象增添了一层氛围。而銮舆陟乔岳、玺绶抚匈奴等行文,表达了皇帝的威严和统治力。
诗人还回顾了一些历史事件,如袁安和杨震的事迹,以及对佞臣的批评,这表达了对忠臣良将和对奸邪之辈的警醒。
在最后几节中,诗人强调了国家的繁荣和皇帝的功绩,提到帝力生成大、臣功报效无,表达了对皇帝的赞扬和忠诚。
司马光的诗:
相关诗词:
迩英阁侍读筵作 (ěr yīng gé shì dú yán zuò)
二阁从容访古今,诸儒葵藿但倾心。
君臣相对疑宾客,谁识昭陵用意深。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
端午帖子 皇帝阁 其三 (duān wǔ tiě zi huáng dì gé qí sān)
殿阁南薰细,宫壶昼漏迟。
皇恩隆宰辅,赐扇御书诗。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
和中书梁侍郎君臣庆会阁赐御筵诗 (hé zhōng shū liáng shì láng jūn chén qìng huì gé cì yù yán shī)
巍巍层阁倚云开,阁上书从帝所来。
率土士民瞻庆会,华筵樽俎幸参陪。
宸文正比天文丽,春力应随笔力回。
主圣臣贤千载遇,欲形歌颂愧非才。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
侍读官程伯禹以赐茶寄汪敦仁教授蒙惠四胯以诗纪谢 (shì dú guān chéng bǎi yǔ yǐ cì chá jì wāng dūn rén jiào shòu méng huì sì kuà yǐ shī jì xiè)
讲罢清阴转绿槐,露芽珍赐下银台。
品高逈压仙人掌,味绝堪名瑞草魁。
分贶虽从稽古出,看题知自迩英来。
晴窗碾试供诗社,先听声轰万壑雷。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
宫词 其七六 (gōng cí qí qī liù)
迩英新殿在西厢,圣代隆儒过汉唐。
讲罢赐茶班退後,槐盘龙影下修廊。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
御赐阁额二首 其一 (yù cì gé é èr shǒu qí yī)
杰阁侵霄汉,宸章焕壁奎。
内庭颁宝宴,中使揭璇题。
信誓山河固,厖恩雨露低。
寒儒倚天禄,目断五云西。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
初侍讲筵有感上呈经筵诸公 (chū shì jiǎng yán yǒu gǎn shàng chéng jīng yán zhū gōng)
迩英何幸奉经筵,俗状婆娑艾服年。
兰叶初窥图上字,奎鈎乍识禁中天。
坐凭重席惭清问,能读三坟頼衆贤。
犹藉向来稽古力,不然须合早归田。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
恭谢侍读仁皇训典彻章御赐杜工部紫宸殿诗退朝口号并鞍马香茶 其二 (gōng xiè shì dú rén huáng xùn diǎn chè zhāng yù cì dù gōng bù zǐ chén diàn shī tuì cháo kǒu hào bìng ān mǎ xiāng chá qí èr)
丹地从容接细毡,岂徒口耳漫周旋。
帝王家法由心法,典策言传以道传。
章彻诵筵天意悦,恩隆赐典露华鲜。
礼文稽古皆成宪,主德由斯志罔愆。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
句 其九 (jù qí jiǔ)
西清迩英阁,密勿侍经筵。
昼漏逾三鼓,宸居近玉砖。
多闻资学殖,清问发真筌。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。
皇帝迩英阁讲毕五经 (huáng dì ěr yīng gé jiǎng bì wǔ jīng)
太极洪枢暇,西清秘阁开。
文从壁府降,辇自殿中来。
捧帙诸儒进,繙经宝思该。
书留孔子宅,礼识汉家台。
诂传风兼颂,阳秋富竝裁。
观图龙夭矫,启柙凤毰毸。
遂使民胥效,咸知上育材。
星钩参婉曲,天汉助昭回。
章甫惭无状,华光信滥陪。
愿因稽古日,拜手颂明哉。
仄仄平○仄,平平仄仄平。
平平平仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
○平仄平仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,○平仄仄平。
平平○仄仄,平仄仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平仄平仄,平仄仄○平。
平仄○平仄,平平仄○平。
○平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平仄,仄仄仄○平。
平平仄仄仄,仄仄仄平平。
仄仄平平○,平平仄仄平。
平平平仄仄,平○仄平平。
仄仄平平仄,平平仄仄平。
平平平仄○,仄仄仄平平。