gǎi gāo líng rén sòng liú rén shī shī tí nǐ
改高陵人颂刘仁师诗(题拟) 🔈
噫泾水之逶迤,溉我公兮及我私。
水无心兮人多僻,锢上游兮乾我泽。
时逢理兮官得材,墨绶繠兮刘君来。
能爱人兮恤其隐,心既公兮言既尽。
县申府兮府闻天,积愤刷兮沈痾痊。
划新渠兮百亩流,行龙蛇兮止膏油。
遵水式兮复田制,无荒区兮有良岁。
嗟刘君兮去翺翔,遗我福兮牵我肠。
纪成功兮镌美石,求信词兮昭懿绩。
(见《刘宾客集》卷二《高陵县令刘君遗爱碑》)(〖1〗碑云:「先是高陵人蒙被惠风而惜於舍去,发于胸怀,播为声诗。
今采其旨而变其词,志于石。
」)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
噫涇水之逶迤,溉我公兮及我私。
水無心兮人多僻,錮上游兮乾我澤。
時逢理兮官得材,墨綬繠兮劉君來。
能愛人兮恤其隱,心既公兮言既盡。
縣申府兮府聞天,積憤刷兮沈痾痊。
劃新渠兮百畝流,行龍蛇兮止膏油。
遵水式兮復田制,無荒區兮有良歲。
嗟劉君兮去翺翔,遺我福兮牽我腸。
紀成功兮鐫美石,求信詞兮昭懿績。
(見《劉賓客集》卷二《高陵縣令劉君遺愛碑》)(〖1〗碑云:「先是高陵人蒙被惠風而惜於捨去,發于胸懷,播爲聲詩。
今采其旨而變其詞,志于石。
」)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
- 收藏
- 做笔记
译文:
噫啊,泾水弯曲蜿蜒,滋润着公共的田地和私人的农田。水自然无意,但人却多有私心,阻塞了上游的水流,使我的湖泊干涸。
时逢得法而官职得人才,功名显赫,好像是墨绶紧紧缠绕着刘君的身躯。
他能爱护人民,关怀他们的隐私,内心真诚公正,言辞也十分充实。
高陵县宣扬府政令,令天下闻之,积怨悔过,治愈沉痾。
开凿新渠道,让百亩土地流水灌溉,龙蛇般的河流舒展,止住了干旱之灾。
遵循水的方式,恢复了农田的耕种制度,不再有荒废之地,取而代之的是丰收的岁月。
唉,刘君啊,你已远走高飞,留下了你的福德牵动着我的心肠。
纪念你的成就,铭刻在美丽的石碑上,让你的信词昭示你的美德功绩。(见《刘宾客集》卷二《高陵县令刘君遗爱碑》)(〖1〗碑文中称:“先前高陵的人们受到刘君的惠风和爱护,对他留恋不舍,深深地感动在胸怀之中,流传成为声诗。现在我采纳了其中的意旨,并改变了其中的词句,刻写在石碑上。”)
赏析:
这首诗是刘禹锡创作的《改高陵人颂刘仁师诗(题拟)》,表达了对高陵县令刘仁师的钦佩和感激之情。诗人以巧妙的用词和构思,将刘仁师的治理成就以及对百姓的关怀赞美得淋漓尽致。
首先,诗人以泾水为背景,以水喻民众,巧妙地将刘仁师的治理比喻为水的灌溉,传达出他对百姓的关心和恩泽。水流逶迤,表现了治理的持久和不断,而公私之事皆得润泽。
接着,诗人用“锢上游”一词暗示刘仁师的执政之严明,使得上游的问题得以解决,乾我泽,使得百姓的困苦得以减轻。刘仁师的治理不仅仅是表面功夫,更是针对深层次的问题进行改革。
诗中提到刘仁师能够爱人并恤其隐,这表现出他是一个富有同情心和仁爱之心的官员,他不仅解决了具体问题,还关注到了人的感受和需求。
在诗的后半部分,诗人描绘了刘仁师改革的成果,包括修渠、治田、福泽百姓等方面的努力。通过这些描写,诗人强调了刘仁师的卓越治理能力和为民造福的伟大事迹。
最后,诗人表达了对刘仁师的敬仰之情,他将刘仁师的功绩镌刻于石碑之上,以示纪念。这也是对刘仁师治理的肯定和崇敬之情的表达。
总之,这首诗通过水的比喻,生动地展现了刘仁师的杰出政绩和仁爱之心,表达了诗人对他的深切敬意。这是一首具有浓厚赞美色彩的古诗。
标签: 赞美、政绩、仁爱
刘禹锡的诗:
-
相和歌辞 阿娇怨
望见葳蕤举翠华,试开金屋埽庭花。须臾...
-
相和歌辞 团扇郎
团扇复团扇,奉君清暑殿。秋风入庭树,...
-
相和歌辞 三阁词四首 一
贵人三阁上,日晏未梳头。不应有恨事,...
-
相和歌辞 三阁词四首 二
珠箔曲琼钩,子细见扬州。北兵那得度,...
-
相和歌辞 三阁词四首 三
沈香帖阁柱,金缕画门楣。回首降幡下,...
-
相和歌辞 三阁词四首 四
三人出眢井,一身登槛车。朱门漫临水,...
-
相和歌辞 贾客词
贾客无定游,所游惟利幷。眩俗杂良苦,...
-
相和歌辞 采菱行
白马湖平秋日光,紫菱如锦彩鸾翔。荡舟...
-
琴曲歌辞 秋风引
何处秋风至?萧萧送鴈羣。朝来入庭树,...
-
琴曲歌辞 飞鸢操
鸢飞杳杳青云里,鸢鸣萧萧风四起。旗尾...
- 刘禹锡诗全集>>
相关诗词:
答僧问(题拟) 一 (dá sēng wèn tí nǐ yī)
宝盖高高挂,其中事若何?谁师言下旨,一句不消多。
(僧问)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
父子联韵诗 (fù zǐ lián yùn shī)
夜静月华明,(仁。
)秋深露气清。
(琲。
)园林消溽暑,(仁。
)山水送寒声。
(琲。
)菊富陶无酒,(仁。
)蓴肥翰可羹。
(琲。
)人生贵自适,(仁。
)世利不须营。
(琲。
)漫舞衣饶冷,(仁。
)狂歌酒易倾。
(琲。
)欢酬儿与父,(仁。
)今古梦还醒。
(琲。
)笑眼看毛凤,(仁。
)长怀念鶺鴒。
(琲。
)干戈时已定,(仁。
)款款话平生。
(琲。
)(均见《闽诗录乙集》卷四。
)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
颂黄陵断际禅师(题拟) (sòng huáng líng duàn jì chán shī tí nǐ )
尘劳迥脱事非常,紧把绳头系一场。
不是一番寒彻骨,争得梅花扑鼻香。
(见《大正新修大藏经》第四八册裴休撰《黄陵断际禅师宛陵录》)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
答乐天见寄履道新小滩诗(题拟) (dá lè tiān jiàn jì lǚ dào xīn xiǎo tān shī tí nǐ )
请向归仁砌下看。
(见《白氏长庆集》卷三五《赠思黯》题注引)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
拟达摩和尚颂二首(题拟) 二 (nǐ dá mó hé shàng sòng èr shǒu tí nǐ èr)
心地正花放,五叶逐根随。
共修般若惠,当来佛菩提。
(同前)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
伶伦改诗嘲陈癞子(题拟) (líng lún gǎi shī cháo chén lài zǐ tí nǐ )
三十年来陈癞子,如今始得碧纱幪。
(见《太平广记》卷二五七引《玉堂闲话》)(〖1〗《玉堂闲话》谓二句为短李相公诗,实误。
二句系改王播《题木兰院》诗。
王诗见《唐摭言》卷七。
)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
与郑辕薛晏游枋口同赋三韵诗(题拟) 石笋高 (yǔ zhèng yuán xuē yàn yóu fāng kǒu tóng fù sān yùn shī tí nǐ shí sǔn gāo)
石笋生孤标,屹立青冥直。
根横晓浪痕,箨卷春云色。
棱棱长钧锋,应使山魅惕。
(同前)(按:三诗原收郑辕诗後,题作「同赋」,今重为拟题。
)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
与郑辕崔全素游枋口同赋三韵诗(题拟) 石笋高 (yǔ zhèng yuán cuī quán sù yóu fāng kǒu tóng fù sān yùn shī tí nǐ shí sǔn gāo)
峭笋倚溪壖,雄标屹霞境。
云披看卷箨,波静见垂影。
顿翼已栖林,残阳方在顶。
(同前)(按:三诗原收郑辕、崔全素诗後,题作「同赋」,今重为拟题。
)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
昙一师歌(题拟) (tán yī shī gē tí nǐ )
昙一师,解毗尼。
大聪明,更无疑。
(《宋高僧传》卷十四《唐会稽开元寺昙一传》)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。
奉使蒲州返辔奉答圣制(题拟) (fèng shǐ pú zhōu fǎn pèi fèng dá shèng zhì tí nǐ )
归来朝帝□,忽□(疑为「逢」字)钧天响。
悬知滻水游,绝胜汾川赏。
(见前书同卷高宗《过栖岩寺》附刻韦元晨《六绝纪文》引)(按:此诗为「大周长安二年」作,诗题据韦文拟。
)。
○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。