gǎi gāo líng rén sòng liú rén shī shī tí nǐ
改高陵人颂刘仁师诗(题拟) 🔈

朝代:唐 (táng)    作者: 刘禹锡 (liú yǔ xī)

噫泾水之逶迤,溉我公兮及我私。
水无心兮人多僻,锢上游兮乾我泽。
时逢理兮官得材,墨绶繠兮刘君来。
能爱人兮恤其隐,心既公兮言既尽。
县申府兮府闻天,积愤刷兮沈痾痊。
划新渠兮百亩流,行龙蛇兮止膏油。
遵水式兮复田制,无荒区兮有良岁。
嗟刘君兮去翺翔,遗我福兮牵我肠。
纪成功兮镌美石,求信词兮昭懿绩。
(见《刘宾客集》卷二《高陵县令刘君遗爱碑》)(〖1〗碑云:「先是高陵人蒙被惠风而惜於舍去,发于胸怀,播为声诗。
今采其旨而变其词,志于石。
」)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

yī jīng shuǐ zhī wēi yí , gài wǒ gōng xī jí wǒ sī 。
shuǐ wú xīn xī rén duō pì , gù shàng yóu xī qián wǒ zé 。
shí féng lǐ xī guān dé cái , mò shòu ruǐ xī liú jūn lái 。
néng ài rén xī xù qí yǐn , xīn jì gōng xī yán jì jìn 。
xiàn shēn fǔ xī fǔ wén tiān , jī fèn shuā xī shěn kē quán 。
huà xīn qú xī bǎi mǔ liú , xíng lóng shé xī zhǐ gāo yóu 。
zūn shuǐ shì xī fù tián zhì , wú huāng qū xī yǒu liáng suì 。
jiē liú jūn xī qù áo xiáng , yí wǒ fú xī qiān wǒ cháng 。
jì chéng gōng xī juān měi shí , qiú xìn cí xī zhāo yì jì 。
( jiàn 《 liú bīn kè jí 》 juàn èr 《 gāo líng xiàn lìng liú jūn yí ài bēi 》 ) ( 〖 1 〗 bēi yún : 「 xiān shì gāo líng rén méng bèi huì fēng ér xī wū shè qù , fā yú xiōng huái , bō wèi shēng shī 。
jīn cǎi qí zhǐ ér biàn qí cí , zhì yú shí 。
」 ) 。

动物

改高陵人頌劉仁師詩(題擬)

—— 劉禹錫

噫涇水之逶迤,溉我公兮及我私。
水無心兮人多僻,錮上游兮乾我澤。
時逢理兮官得材,墨綬繠兮劉君來。
能愛人兮恤其隱,心既公兮言既盡。
縣申府兮府聞天,積憤刷兮沈痾痊。
劃新渠兮百畝流,行龍蛇兮止膏油。
遵水式兮復田制,無荒區兮有良歲。
嗟劉君兮去翺翔,遺我福兮牽我腸。
紀成功兮鐫美石,求信詞兮昭懿績。
(見《劉賓客集》卷二《高陵縣令劉君遺愛碑》)(〖1〗碑云:「先是高陵人蒙被惠風而惜於捨去,發于胸懷,播爲聲詩。
今采其旨而變其詞,志于石。
」)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

yī jīng shuǐ zhī wēi yí , gài wǒ gōng xī jí wǒ sī 。
shuǐ wú xīn xī rén duō pì , gù shàng yóu xī qián wǒ zé 。
shí féng lǐ xī guān dé cái , mò shòu ruǐ xī liú jūn lái 。
néng ài rén xī xù qí yǐn , xīn jì gōng xī yán jì jìn 。
xiàn shēn fǔ xī fǔ wén tiān , jī fèn shuā xī shěn kē quán 。
huà xīn qú xī bǎi mǔ liú , xíng lóng shé xī zhǐ gāo yóu 。
zūn shuǐ shì xī fù tián zhì , wú huāng qū xī yǒu liáng suì 。
jiē liú jūn xī qù áo xiáng , yí wǒ fú xī qiān wǒ cháng 。
jì chéng gōng xī juān měi shí , qiú xìn cí xī zhāo yì jì 。
( jiàn 《 liú bīn kè jí 》 juàn èr 《 gāo líng xiàn lìng liú jūn yí ài bēi 》 ) ( 〖 1 〗 bēi yún : 「 xiān shì gāo líng rén méng bèi huì fēng ér xī wū shè qù , fā yú xiōng huái , bō wèi shēng shī 。
jīn cǎi qí zhǐ ér biàn qí cí , zhì yú shí 。
」 ) 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
噫啊,泾水弯曲蜿蜒,滋润着公共的田地和私人的农田。水自然无意,但人却多有私心,阻塞了上游的水流,使我的湖泊干涸。
时逢得法而官职得人才,功名显赫,好像是墨绶紧紧缠绕着刘君的身躯。
他能爱护人民,关怀他们的隐私,内心真诚公正,言辞也十分充实。
高陵县宣扬府政令,令天下闻之,积怨悔过,治愈沉痾。
开凿新渠道,让百亩土地流水灌溉,龙蛇般的河流舒展,止住了干旱之灾。
遵循水的方式,恢复了农田的耕种制度,不再有荒废之地,取而代之的是丰收的岁月。
唉,刘君啊,你已远走高飞,留下了你的福德牵动着我的心肠。
纪念你的成就,铭刻在美丽的石碑上,让你的信词昭示你的美德功绩。(见《刘宾客集》卷二《高陵县令刘君遗爱碑》)(〖1〗碑文中称:“先前高陵的人们受到刘君的惠风和爱护,对他留恋不舍,深深地感动在胸怀之中,流传成为声诗。现在我采纳了其中的意旨,并改变了其中的词句,刻写在石碑上。”)

赏析:
这首诗是刘禹锡创作的《改高陵人颂刘仁师诗(题拟)》,表达了对高陵县令刘仁师的钦佩和感激之情。诗人以巧妙的用词和构思,将刘仁师的治理成就以及对百姓的关怀赞美得淋漓尽致。
首先,诗人以泾水为背景,以水喻民众,巧妙地将刘仁师的治理比喻为水的灌溉,传达出他对百姓的关心和恩泽。水流逶迤,表现了治理的持久和不断,而公私之事皆得润泽。
接着,诗人用“锢上游”一词暗示刘仁师的执政之严明,使得上游的问题得以解决,乾我泽,使得百姓的困苦得以减轻。刘仁师的治理不仅仅是表面功夫,更是针对深层次的问题进行改革。
诗中提到刘仁师能够爱人并恤其隐,这表现出他是一个富有同情心和仁爱之心的官员,他不仅解决了具体问题,还关注到了人的感受和需求。
在诗的后半部分,诗人描绘了刘仁师改革的成果,包括修渠、治田、福泽百姓等方面的努力。通过这些描写,诗人强调了刘仁师的卓越治理能力和为民造福的伟大事迹。
最后,诗人表达了对刘仁师的敬仰之情,他将刘仁师的功绩镌刻于石碑之上,以示纪念。这也是对刘仁师治理的肯定和崇敬之情的表达。
总之,这首诗通过水的比喻,生动地展现了刘仁师的杰出政绩和仁爱之心,表达了诗人对他的深切敬意。这是一首具有浓厚赞美色彩的古诗。
标签: 赞美、政绩、仁爱

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者刘禹锡介绍:🔈

刘禹锡,字梦得,彭城人。贞元九年,擢进士第。登博学宏词科,从事淮南幕府,入爲监察御史。王叔文用事,引入禁中,与之图议,言无不从。转屯田员外郎,判度支盐铁案。叔文败,坐贬连州刺史,在道贬朗州司马,落魄不自聊。吐词多讽托幽远,蛮俗好巫。尝依骚人之旨,倚其声作《竹枝词》十余篇,武陵谿洞悉歌之。居十年,召还。将置之郎署,以作《玄都观看花》诗涉讥忿,执政不悦,复出刺播州。裴度以母老爲言,改连州,徙夔、和二州。久之,徵入爲主客郎中,又以作《重游玄都观》诗,出分司东都,度仍荐爲礼部郎中,集贤直学士。度罢,出刺苏州,徙汝、同二州,迁太子宾客分司。禹锡素善诗,晚节尤精,不幸坐废,偃蹇寡所合,乃以文章自适,与白居... 查看更多>>

刘禹锡的诗:

相关诗词:

答僧问(题拟) 一 (dá sēng wèn tí nǐ yī)

朝代:唐    作者: 约禅师(附缺名僧)

宝盖高高挂,其中事若何?谁师言下旨,一句不消多。
(僧问)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

父子联韵诗 (fù zǐ lián yùn shī)

朝代:唐    作者: 詹敦仁

夜静月华明,(仁。
)秋深露气清。
(琲。
)园林消溽暑,(仁。
)山水送寒声。
(琲。
)菊富陶无酒,(仁。
)蓴肥翰可羹。
(琲。
)人生贵自适,(仁。
)世利不须营。
(琲。
)漫舞衣饶冷,(仁。
)狂歌酒易倾。
(琲。
)欢酬儿与父,(仁。
)今古梦还醒。
(琲。
)笑眼看毛凤,(仁。
)长怀念鶺鴒。
(琲。
)干戈时已定,(仁。
)款款话平生。
(琲。
)(均见《闽诗录乙集》卷四。
)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

颂黄陵断际禅师(题拟) (sòng huáng líng duàn jì chán shī tí nǐ )

朝代:唐    作者: 裴休

尘劳迥脱事非常,紧把绳头系一场。
不是一番寒彻骨,争得梅花扑鼻香。
(见《大正新修大藏经》第四八册裴休撰《黄陵断际禅师宛陵录》)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

梅花 励志 哲理

答乐天见寄履道新小滩诗(题拟) (dá lè tiān jiàn jì lǚ dào xīn xiǎo tān shī tí nǐ )

朝代:唐    作者: 牛僧孺

请向归仁砌下看。
(见《白氏长庆集》卷三五《赠思黯》题注引)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

拟达摩和尚颂二首(题拟) 二 (nǐ dá mó hé shàng sòng èr shǒu tí nǐ èr)

朝代:唐    作者: 慧能

心地正花放,五叶逐根随。
共修般若惠,当来佛菩提。
(同前)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

伶伦改诗嘲陈癞子(题拟) (líng lún gǎi shī cháo chén lài zǐ tí nǐ )

朝代:唐    作者: 佚名

三十年来陈癞子,如今始得碧纱幪。
(见《太平广记》卷二五七引《玉堂闲话》)(〖1〗《玉堂闲话》谓二句为短李相公诗,实误。
二句系改王播《题木兰院》诗。
王诗见《唐摭言》卷七。
)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

与郑辕薛晏游枋口同赋三韵诗(题拟) 石笋高 (yǔ zhèng yuán xuē yàn yóu fāng kǒu tóng fù sān yùn shī tí nǐ shí sǔn gāo)

朝代:唐    作者: 崔全素

石笋生孤标,屹立青冥直。
根横晓浪痕,箨卷春云色。
棱棱长钧锋,应使山魅惕。
(同前)(按:三诗原收郑辕诗後,题作「同赋」,今重为拟题。
)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

写景 咏物

与郑辕崔全素游枋口同赋三韵诗(题拟) 石笋高 (yǔ zhèng yuán cuī quán sù yóu fāng kǒu tóng fù sān yùn shī tí nǐ shí sǔn gāo)

朝代:唐    作者: 薛晏

峭笋倚溪壖,雄标屹霞境。
云披看卷箨,波静见垂影。
顿翼已栖林,残阳方在顶。
(同前)(按:三诗原收郑辕、崔全素诗後,题作「同赋」,今重为拟题。
)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

昙一师歌(题拟) (tán yī shī gē tí nǐ )

朝代:唐    作者: 慈和

昙一师,解毗尼。
大聪明,更无疑。
(《宋高僧传》卷十四《唐会稽开元寺昙一传》)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。

奉使蒲州返辔奉答圣制(题拟) (fèng shǐ pú zhōu fǎn pèi fèng dá shèng zhì tí nǐ )

朝代:唐    作者: 姚崇

归来朝帝□,忽□(疑为「逢」字)钧天响。
悬知滻水游,绝胜汾川赏。
(见前书同卷高宗《过栖岩寺》附刻韦元晨《六绝纪文》引)(按:此诗为「大周长安二年」作,诗题据韦文拟。
)。

○平仄平平平,仄仄平平仄仄平。
仄平平平平平仄,仄仄平平平仄仄。
平平仄平平仄平,仄仄?平平平平。
平仄平平仄○仄,平仄平平平仄仄。
○平仄平仄○平,仄仄仄平○平平。
仄平平平仄仄平,○平平平仄○○。
平仄仄平仄平仄,平平平平仄平仄。
平平平平仄平平,○仄仄平○仄平。
仄平平平平仄仄,平仄平平○仄仄。
?仄平平仄仄仄仄平平○仄平平○仄平?????平平??平仄平平平平仄仄平平仄平仄仄,仄平平平,仄平平平。
平仄○仄平仄○平,仄平仄。
??。