cì yùn shū yáo wén qí xuě wù zhū quán
次韵舒尧文祈雪雾猪泉 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 苏轼 (sū shì)

长笑蛇医一寸腹,衔冰吐雹何时足。
苍鹅无罪亦可怜,斩颈横盘不敢哭。
岂知泉下有猪龙,卧枕雷车踏阴轴。
前年太守为旱请,雨点随人如撒菽。
太守归国龙归泉,至今人咏淇园绿。
我今又复罹此旱,凛凛疲民在沟渎。
却寻旧迹叩神泉,坐客仍携王子渊。
看草中和乐职颂,新声妙语慰华颠。
晓来泉上东风急,须上冰珠老蛟泣。
怪词欲逼龙飞起,险韵不量吾所及。
行看积雪厚埋牛,谁与春工掀百蛰。
此时还复借君诗,余力汰輈仍贯笠。
挥毫落纸勿言疲,惊龙再起震失匙。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

cháng xiào shé yī yī cùn fù , xián bīng tǔ báo hé shí zú 。
cāng é wú zuì yì kě lián , zhǎn jǐng héng pán bù gǎn kū 。
qǐ zhī quán xià yǒu zhū lóng , wò zhěn léi chē tà yīn zhóu 。
qián nián tài shǒu wèi hàn qǐng , yǔ diǎn suí rén rú sā shū 。
tài shǒu guī guó lóng guī quán , zhì jīn rén yǒng qí yuán lǜ 。
wǒ jīn yòu fù lí cǐ hàn , lǐn lǐn pí mín zài gōu dú 。
què xún jiù jì kòu shén quán , zuò kè réng xié wáng zǐ yuān 。
kàn cǎo zhōng hé lè zhí sòng , xīn shēng miào yǔ wèi huá diān 。
xiǎo lái quán shàng dōng fēng jí , xū shàng bīng zhū lǎo jiāo qì 。
guài cí yù bī lóng fēi qǐ , xiǎn yùn bù liáng wú suǒ jí 。
xíng kàn jī xuě hòu mái niú , shuí yǔ chūn gōng xiān bǎi zhé 。
cǐ shí huán fù jiè jūn shī , yú lì tài zhōu réng guàn lì 。
huī háo luò zhǐ wù yán pí , jīng lóng zài qǐ zhèn shī chí 。

祈祷 忧国忧民 动物

次韵舒堯文祈雪霧豬泉

—— 蘇軾

長笑蛇醫一寸腹,銜冰吐雹何時足。
蒼鵝無罪亦可憐,斬頸橫盤不敢哭。
豈知泉下有豬龍,卧枕雷車踏陰軸。
前年太守爲旱請,雨點隨人如撒菽。
太守歸國龍歸泉,至今人詠淇園綠。
我今又復罹此旱,凜凜疲民在溝瀆。
却尋舊跡叩神泉,坐客仍携王子淵。
看草中和樂職頌,新聲妙語慰華顛。
曉來泉上東風急,鬚上冰珠老蛟泣。
怪詞欲逼龍飛起,險韵不量吾所及。
行看積雪厚埋牛,誰與春工掀百蟄。
此時還復借君詩,餘力汰輈仍貫笠。
揮毫落紙勿言疲,驚龍再起震失匙。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

cháng xiào shé yī yī cùn fù , xián bīng tǔ báo hé shí zú 。
cāng é wú zuì yì kě lián , zhǎn jǐng héng pán bù gǎn kū 。
qǐ zhī quán xià yǒu zhū lóng , wò zhěn léi chē tà yīn zhóu 。
qián nián tài shǒu wèi hàn qǐng , yǔ diǎn suí rén rú sā shū 。
tài shǒu guī guó lóng guī quán , zhì jīn rén yǒng qí yuán lǜ 。
wǒ jīn yòu fù lí cǐ hàn , lǐn lǐn pí mín zài gōu dú 。
què xún jiù jì kòu shén quán , zuò kè réng xié wáng zǐ yuān 。
kàn cǎo zhōng hé lè zhí sòng , xīn shēng miào yǔ wèi huá diān 。
xiǎo lái quán shàng dōng fēng jí , xū shàng bīng zhū lǎo jiāo qì 。
guài cí yù bī lóng fēi qǐ , xiǎn yùn bù liáng wú suǒ jí 。
xíng kàn jī xuě hòu mái niú , shuí yǔ chūn gōng xiān bǎi zhé 。
cǐ shí huán fù jiè jūn shī , yú lì tài zhōu réng guàn lì 。
huī háo luò zhǐ wù yán pí , jīng lóng zài qǐ zhèn shī chí 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

注释:

雾猪泉:位于安徽萧县皇藏峪北部雾猪山下。泉水微温,四季畅流。如适雨季,清水喷涌,颇为壮观。传说古时某人赶着一群猪经过此地,猪干渴而拱地,一母猪竟拱出水来,成为一泉,遂得名“母猪泉”,后讹传为雾猪泉。宋代时苏东坡知徐州时,曾祈雪于此。苏轼曾另有一首诗《祈雪雾猪泉出城马上作赠舒尧文》
蛇医:即蛇蜴,类似大蜥蜴,旧说蛇蜴与兴风作雨的龙为亲家。
衔冰取雹:意为蛇医求雨应验。
苍鹅句:苍灰色的鹅无辜被杀,横在盘中作为祈雪的供品。
雷车:传说中雷神降雨时乘坐的天车。
前年太守句:指徐州前任太守傅钦之曾祷此泉得雨。
归国:回归京城。
淇园绿:显赫政绩的代名词。《诗经·卫风·淇奥》一诗是卫人歌颂政绩显赫、功德盖世、人品高尚、德才兼备的卫武公的诗,其中有“瞻彼淇奥,绿竹猗猗”句。淇园就建在淇奥。淇园因竹子名满天下,也被称为卫国竹园。
罹:lì,遭受。
凛凛:惧怕的样子。
渎:dú,水沟。
坐客:苏轼自注曰,钦之时客惟舒在矣。
王子渊:王褒,字子渊,西汉蜀郡资中(今四川资阳)人,是继司马相如之后的又一位汉赋名家,他的《洞箫赋》是中国文学史上第一篇专门描写音乐的作品。
草中和乐职:《草中》和《乐职》两部乐曲。
华颠:白头,指高龄,年老;此作者自指。
蛟:jiāo,传说中能使洪水泛滥的一种龙。
险韵:同“怪词”,当指祷告词。
春工:传说中春天之神。
掀百蛰:春雷惊醒各种冬眠的虫蛇。蛰,zhé,冬眠,藏起来不食不动的动物。
汰辀:用力划船。辀,zhōu,车辕。
震失匙:震落手中的匙筋(筷子之类)。

赏析:这首诗是苏轼创作的一首七律诗,题目是《次韵舒尧文祈雪雾猪泉》。诗中以幽默而诙谐的语言,描述了一场求雨的祈愿和对雨水的盼望,通过夸张、寓意等修辞手法,展现了诗人对雨水的渴望和对旱情的感叹。
首节以“长笑蛇医一寸腹,衔冰吐雹何时足。”描写了一位自恃医术高明的蛇医,却无法解决旱情,形象生动。接着诗人以“苍鹅无罪亦可怜”表达了对无辜百姓的同情,以及对斩鹅颈的无奈。之后,诗人引出了“泉下有猪龙”的传说,暗示着水源的神秘力量。
诗中还提到了前年太守请雨的情节,以及雨水的神奇效应,强调了自然界的变幻莫测。然后,诗人回溯了淇园的历史,以及现实中的干旱和民众的苦难,将古代传说和当下的现实相结合。
接下来,诗人寻找神泉,坐客品味和乐,表现出对自然和文化的热爱。最后,诗人描述了春风吹拂泉水,仿佛是老蛟在哭泣,以及自己的写作愿望,表达了对文学创作的执着和决心。

题解

  作为徐州太守的苏轼,记述到雾猪泉祈雪的情景。也是一首次韵好友舒尧文的和诗。祈雪虽为迷信活动,说明作者当时思想的局限性,但也体现了苏轼的忧国忧民思想。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者苏轼介绍:🔈

苏轼(一○三七~一一○一),字子瞻,一字和仲,自号东坡居士,眉山(今属四川)人。仁宗嘉佑二年(一○五七)进士。六年,试制科,授签书凤翔府节度判官厅事。英宗治平二年(一○六五),除判登闻鼓院,寻试馆职,除直史馆。三年,父洵卒,护丧归蜀。神宗熙宁二年(一○六九),服除,除判官告院兼判尚书祠部,权开封府推官。四年,通判杭州。历知密州、徐州。元丰二年(一○七九),移知湖州,乌台诗案狱起,贬黄州团练副使。四年,移汝州团练副使。八年春,得请常州居住,十月知登州。寻召除起居舍人。哲宗元佑元年(一○八六)迁中书舍人,改翰林学士。四年,知杭州。六年,除翰林学士承旨,寻知颍州。历知扬州、定州。绍圣元年(一○九四)... 查看更多>>

苏轼的诗:

苏轼的词:

  • 水龙吟

    古来云海茫茫,道山绛阙知何处。人间自...

  • 水龙吟

    楚山修竹如云,异材秀出千林表。龙须半...

  • 水龙吟

    似花还似非花,也无人惜从教坠。抛家傍...

  • 水龙吟

    小舟横截春江,卧看翠壁红楼起。云间笑...

  • 满庭芳

    归去来兮,吾归何处,万里家在岷峨。百...

  • 满庭芳

    香雕盘,寒生冰箸,画堂别是风光。主人...

  • 满庭芳

    蜗角虚名,蝇头微利,算来著甚乾忙。事...

  • 满庭芳

    三十三年,今谁存者,算只君与长江。凛...

  • 满庭芳

    三十三年,飘流江海,万里烟浪云帆。故...

  • 水调歌头

    落日绣帘卷,亭下水连空。知君为我,新...

  • 苏轼宋词全集>>

相关诗词:

祈雪雾猪泉出城马上作赠舒尧文 (qí xuě wù zhū quán chū chéng mǎ shàng zuò zèng shū yáo wén)

朝代:宋    作者: 苏轼

三年走吴越,踏遍千重山。
朝随白云去,暮与栖鸦还。
翩如得木狖,飞步谁能攀。
一为符竹累,坐老敲榜间。
此行亦何事,聊散腰脚顽。
浩荡城西南,乱山如玦环。
山下野人家,桑柘杂榛菅。
岁晏风日暖,人牛相对闲。
薄雪不盖土,麦苗稀可删。
愿君发豪句,嘲诙破天悭。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

俗有社日不饮酒变为猪之说作诗示儿曹 (sú yǒu shè rì bù yǐn jiǔ biàn wèi zhū zhī shuō zuò shī shì ér cáo)

朝代:宋    作者: 赵蕃

雨势来相续,阴霾鬰不舒。
举觞随楚俗,酌醴从枯鱼。
宰肉非吾事,祈田顾岁储。
龙猪自有分,社饮不关渠。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

动物

次韵子瞻与舒尧文祷雪雾猪泉唱和 (cì yùn zǐ zhān yǔ shū yáo wén dǎo xuě wù zhū quán chàng hè)

朝代:宋    作者: 黄庭坚

老农年饥望人腹,想见四溟森雨足。
林回投璧负婴儿,岂闻烹儿翁不哭。
未论万户无炊烟,蛛丝蜗涎经杼轴。
使君闵雪无肉味,煮餠青蒿下盐菽。
岂云剪爪宜侵肌,霜不杀草仍故绿。
幽灵奰贔西山雾,牲肥酒香神未渎。
得微往从董父餐,宁当罪系葛陂渊。
卜择祠官齐博士,暴露致告苍崖颠。
请天行泽不汲汲,尔亦枯鱼过河泣。
生鹅斩颈血未乾,风马云车坐相及。
百里旌旗洒玉花,使君义动龙蛇蛰。
老农欢喜有春事,呼儿饭牛理蓑笠。
博士勿叹从公疲,明年麦饭滑流匙。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

动物

西都留守宣徽祈谢嵩祠往还敝庄因成雅章为贶谨次严韵 其一 (xī dōu liú shǒu xuān huī qí xiè sōng cí wǎng huán bì zhuāng yīn chéng yǎ zhāng wèi kuàng jǐn cì yán yùn qí yī)

朝代:宋    作者: 文彦博

腊雪应祈沾下土,府公遵命祀中天。
定陪仙驭经缑岭,应访禅林过玉泉。
和气随风生二室,欢谣继日满三川。
悠悠大斾累累印,却爱苏家负郭田。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

诗三百三首 七十 (shī sān bǎi sān shǒu qī shí)

朝代:唐    作者: 寒山

猪吃死人肉,人吃死猪肠。
猪不嫌人臭,人反道猪香。
猪死抛水内,人死掘土藏。
彼此莫相噉,莲花生沸汤。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

猪头和尚赞 (zhū tóu hé shàng zàn)

朝代:宋    作者: 释法薰

手把猪头,易见难识。
莫教说破,分文不直。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

次赵帅喜雪韵 (cì zhào shuài xǐ xuě yùn)

朝代:宋    作者: 陈造

府公忧国雪神知,三白呈祥不待祈。
旧岁新年多乐事,一时分付笔如飞。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

往溪源祈雨赓李司法韵 其二 (wǎng xī yuán qí yǔ gēng lǐ sī fǎ yùn qí èr)

朝代:宋    作者: 陈宓

一春雨脉发清泉,何以平畴旱欲然。
太守自惭无善政,铃斋朝夕谩祈天。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

祈雨而应范簿有诗次韵四首 其三 (qí yǔ ér yìng fàn bó yǒu shī cì yùn sì shǒu qí sān)

朝代:宋    作者: 陈造

久无音信日边来,忧国谁怜怆老怀。
想见天顔欢喜甚,鸳鸿入贺满尧街。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。

春旱既甚祷祈未应小园即事 (chūn hàn jì shèn dǎo qí wèi yìng xiǎo yuán jí shì)

朝代:宋    作者: 文彦博

渴望甘膏苏旱岁,日趋祠庙罄虔祈。
春风也解相欺罔,鼓扇杨花学雪飞。

○仄平平仄仄仄,平平仄仄平平仄。
○平平仄仄仄平,仄仄○平仄仄仄。
仄平平仄仄平平,仄仄平平仄平仄。
平平仄仄平仄仄,仄仄平平○仄仄。
仄仄平仄平平平,仄平平仄平平仄。
仄平仄仄平仄仄,仄仄平平仄平仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平○仄平。
○仄○○仄仄仄,平平仄仄仄平平。
仄平平仄平平仄,平仄平平仄平仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄仄○平仄仄。
○○仄仄仄平平,平仄平平平仄仄。
仄平平仄仄平平,平仄仄平平仄仄。
平○仄仄仄平平,平平仄仄仄仄平。