jīn xīng yàn xíng
金星砚行 🔈
星出云之端,石在溪之浔。
天上地下相绝几百千万里,砚中安得有星点点明如金。
既非瑕掩瑜,又似徽在琴。
我疑星之飞流运动或不居,精采误落黟流深。
不然神灵悯恻学士久濡滞,故借光景资清吟。
或有感此理,杳默难推寻。
君不见虢山之石团团有桂在中象圆月,又不见庐江之石扶疏有木相樛为寒林。
无重言,但置寒窗笔札往古研于今。
大刚无睢睢,至明无阴阴。
君也能如此,是真金星砚之知音。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
星出雲之端,石在溪之潯。
天上地下相絕幾百千萬里,硯中安得有星點點明如金。
既非瑕掩瑜,又似徽在琴。
我疑星之飛流運動或不居,精采誤落黟流深。
不然神靈憫惻學士久濡滯,故借光景資清吟。
或有感此理,杳默難推尋。
君不見虢山之石團團有桂在中象圓月,又不見廬江之石扶疏有木相樛爲寒林。
無重言,但置寒窗筆札往古研于今。
大剛無睢睢,至明無陰陰。
君也能如此,是真金星硯之知音。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
- 收藏
- 做笔记
译文:
星星出现在云朵的边缘,石头出现在溪水的深处。天上与地下相隔千百万里,砚台中怎么可能有像金子一样明亮的星点。既不是有瑕疵掩盖了宝石的光辉,也像是琴上的纹饰。我怀疑星星的飞流运动或许并不停留在原处,精彩的景象误落在深深的黝黑之中。否则,神灵怜悯学士长久以来被束缚,因此借着明亮的光景来凝聚清雅的吟咏。也许会有人对这种道理产生感触,但是深邃幽隐,很难揣摩清楚。
你可曾见过虢山上石头团团如桂树围绕,好似一个圆月;又有庐江上的石头,疏密有致,形成寒冷的树林。不再重复说这些,只需安坐寒窗,用笔墨探索古代,寻找现今。大刚刚刚刚稳重,至明无一丝阴暗。你能够像这样,真是金星砚的知音啊。
全文总结:此文通过描述星星和石头的对比,引申出天地之间的广阔距离,砚台上的星点若金光闪烁。作者则将此视为不同学者的各异才华,或因才思濡滞或因时机不到而黯然失色。进一步提及虢山石上的桂树图案与庐江石上的树林图案,表达对古代文献的研究与探索。最后,对读者赞誉有识之士,能理解古文背后意蕴,称其为金星砚的知音。整篇文章以形象比喻和象征手法,表达了对学者才华和对古文研究的赞美和推崇。
彭汝砺的诗:
相关诗词:
送魁星与李子先 (sòng kuí xīng yǔ lǐ zǐ xiān)
金斗高跳鬼状狞,世传此像是魁星。
祥光闪烁开先兆,助子秋闱笔砚灵。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
赠墨僧 (zèng mò sēng)
老砚磨穿事不成,万书堆里鬓星星。
愿随君去柯山下,收拾残烟写佛经。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
宫词 其九○ (gōng cí qí jiǔ ○)
纹窗几砚日亲临,雅玩娱情务讨寻。
笔格砚屏皆宝制,镇书惟重马蹏金。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
买砚碑 其二 (mǎi yàn bēi qí èr)
恰在贳金醉砚直,又逢古洛蔡公碑。
摩挲不忍教他去,笑杀典衣偿直时。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
再用晴窗气暖墨花春谢王胜之谏议惠金雀砚 (zài yòng qíng chuāng qì nuǎn mò huā chūn xiè wáng shèng zhī jiàn yì huì jīn què yàn)
砚名金雀世难伦,用报慙无天下珍。
国士有诗偏雅处,晴窗气暖墨花春。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
到马塍哭尧章 其二 (dào mǎ chéng kū yáo zhāng qí èr)
南宫垂上鬓星星,毕竟襴衫不肯青。
除却乐书谁殉葬,一琴一砚一兰亭。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
送崔员外使回入京金钩驿逢因赠 (sòng cuī yuán wài shǐ huí rù jīng jīn gōu yì féng yīn zèng)
六星宫里一星归,行到金钩近紫微。
侍史别来经岁月,今宵应梦护香衣。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
露坐戏嘲星月 (lù zuò xì cháo xīng yuè)
东生定西归,月岂不识路。
何须倩长庚,夜夜引行步。
星住月不行,星行月不住。
无人问阿姊,此事竟谁主。
不知听金蟇,无乃由玉兔。
来夜偷此星,看月归何处。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
歙砚诗 (xī yàn shī)
歙溪澄湛千寻碧,中有崎嶔万年石。
腰粗入水始能凿,一砚价直千金璧。
轻丝腻色恍莫分,熟视微见青罗纹。
乃知金线鸲鹆眼,如玉有瑕安足论。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。
七星砚 (qī xīng yàn)
余闻星堕地,往往化为石。
石上有七星,此理余莫测。
持来当白日,光彩不为匿。
恍如起鸿蒙,俛仰帝垣侧。
当由偶然似,见取参笔墨。
豪心荡珍异,乐以万金得。
南工始为僞,傅合巧无隙。
亦时疑世人,故自有能识。
平仄平平平,仄仄平平平。
平仄仄仄○仄仄仄平仄仄,仄○平仄仄平仄仄平○平。
仄平平仄平,仄仄平仄平。
仄平平平平平仄仄仄仄平,平仄仄仄平平○。
仄平平平仄仄仄仄仄平仄,仄仄平仄平平○。
仄仄仄仄仄,仄仄○平平。
平仄仄仄平平仄平平仄仄仄○仄平仄,仄仄仄平平平仄平○仄仄○平平平平。
平○平,仄仄平平仄仄仄仄平平平。
仄平平○○,仄平平平平。
平仄平○仄,仄平平平仄平平平。