yáo rèn shùn yǔ xíng
尧任舜禹行 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 释文珦 (shì wén xiàng)

尧任舜禹,圣化日熙。
二臣至德,惟尧克知。
明良胥会,徵庸弗疑。
佐命垂统,股肱纲维。
行尧之道,蚤夜孳孳。
上齐七政,大录万几。
与人为善,念兹在兹。
举相去凶,咨牧授时。
执德於心,其化若驰。
洪水滔天,浩浩无涯。
下民昏垫,荒度为宜。
乃乘四载,奠决刊随。
栉风沐雨,手胼足胝。
四海会同,九泽具陂。
诞敷文德,帝命是祗。
翔泳咸若,凤皇来仪。
尧嘉厥功,翕受敷施。
同声相应,百僚师师。
是知官人,安危之基。
用贤则安,用佞则危。
惟彼陶唐,百工允厘。
後世有述,先天弗违。
能赏能禅,缵承伏牺。
为民之极,黄收纯衣。
明并日月,照临无私。
不言而治,端拱无为。
民无能名,荡荡巍巍。
惟天为大,惟尧则之。
先圣斯言,当深致思。
或未之思,室是远而。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

yáo rèn shùn yǔ , shèng huà rì xī 。
èr chén zhì dé , wéi yáo kè zhī 。
míng liáng xū huì , zhǐ yōng fú yí 。
zuǒ mìng chuí tǒng , gǔ gōng gāng wéi 。
xíng yáo zhī dào , zǎo yè zī zī 。
shàng qí qī zhèng , dà lù wàn jǐ 。
yǔ rén wéi shàn , niàn zī zài zī 。
jǔ xiāng qù xiōng , zī mù shòu shí 。
zhí dé wū xīn , qí huà ruò chí 。
hóng shuǐ tāo tiān , hào hào wú yá 。
xià mín hūn diàn , huāng dù wèi yí 。
nǎi chéng sì zǎi , diàn jué kān suí 。
zhì fēng mù yǔ , shǒu pián zú zhī 。
sì hǎi huì tóng , jiǔ zé jù bēi 。
dàn fū wén dé , dì mìng shì zhī 。
xiáng yǒng xián ruò , fèng huáng lái yí 。
yáo jiā jué gōng , xī shòu fū shī 。
tóng shēng xiāng yìng , bǎi liáo shī shī 。
shì zhī guān rén , ān wēi zhī jī 。
yòng xián zé ān , yòng nìng zé wēi 。
wéi bǐ táo táng , bǎi gōng yǔn lí 。
hòu shì yǒu shù , xiān tiān fú wéi 。
néng shǎng néng chán , zuǎn chéng fú xī 。
wèi mín zhī jí , huáng shōu chún yī 。
míng bìng rì yuè , zhào lín wú sī 。
bù yán ér zhì , duān gǒng wú wéi 。
mín wú néng míng , dàng dàng wēi wēi 。
wéi tiān wèi dà , wéi yáo zé zhī 。
xiān shèng sī yán , dāng shēn zhì sī 。
huò wèi zhī sī , shì shì yuǎn ér 。

堯任舜禹行

—— 釋文珦

堯任舜禹,聖化日熙。
二臣至德,惟堯克知。
明良胥會,徵庸弗疑。
佐命垂統,股肱綱維。
行堯之道,蚤夜孳孳。
上齊七政,大錄萬幾。
與人爲善,念茲在茲。
舉相去凶,咨牧授時。
執德於心,其化若馳。
洪水滔天,浩浩無涯。
下民昏墊,荒度爲宜。
乃乘四載,奠決刊隨。
櫛風沐雨,手胼足胝。
四海會同,九澤具陂。
誕敷文德,帝命是祗。
翔泳咸若,鳳皇來儀。
堯嘉厥功,翕受敷施。
同聲相應,百僚師師。
是知官人,安危之基。
用賢則安,用佞則危。
惟彼陶唐,百工允釐。
後世有述,先天弗違。
能賞能禪,纘承伏犧。
爲民之極,黄收純衣。
明並日月,照臨無私。
不言而治,端拱無爲。
民無能名,蕩蕩巍巍。
惟天爲大,惟堯則之。
先聖斯言,當深致思。
或未之思,室是遠而。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

yáo rèn shùn yǔ , shèng huà rì xī 。
èr chén zhì dé , wéi yáo kè zhī 。
míng liáng xū huì , zhǐ yōng fú yí 。
zuǒ mìng chuí tǒng , gǔ gōng gāng wéi 。
xíng yáo zhī dào , zǎo yè zī zī 。
shàng qí qī zhèng , dà lù wàn jǐ 。
yǔ rén wéi shàn , niàn zī zài zī 。
jǔ xiāng qù xiōng , zī mù shòu shí 。
zhí dé wū xīn , qí huà ruò chí 。
hóng shuǐ tāo tiān , hào hào wú yá 。
xià mín hūn diàn , huāng dù wèi yí 。
nǎi chéng sì zǎi , diàn jué kān suí 。
zhì fēng mù yǔ , shǒu pián zú zhī 。
sì hǎi huì tóng , jiǔ zé jù bēi 。
dàn fū wén dé , dì mìng shì zhī 。
xiáng yǒng xián ruò , fèng huáng lái yí 。
yáo jiā jué gōng , xī shòu fū shī 。
tóng shēng xiāng yìng , bǎi liáo shī shī 。
shì zhī guān rén , ān wēi zhī jī 。
yòng xián zé ān , yòng nìng zé wēi 。
wéi bǐ táo táng , bǎi gōng yǔn lí 。
hòu shì yǒu shù , xiān tiān fú wéi 。
néng shǎng néng chán , zuǎn chéng fú xī 。
wèi mín zhī jí , huáng shōu chún yī 。
míng bìng rì yuè , zhào lín wú sī 。
bù yán ér zhì , duān gǒng wú wéi 。
mín wú néng míng , dàng dàng wēi wēi 。
wéi tiān wèi dà , wéi yáo zé zhī 。
xiān shèng sī yán , dāng shēn zhì sī 。
huò wèi zhī sī , shì shì yuǎn ér 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:

尧任命舜和禹,以圣化治理国家,时光祥和。二位臣子德行卓越,只有尧能明辨善恶。贤良胥纷纷前来,皆应征召,没有疑虑。他们辅佐尧实现了国家的统一,稳固了治理的纲纪。
遵循尧的治理之道,努力工作,早起晚睡,务实务虚。上行七政,广泛收集万民的意见。与人为善,这一念头一直保持在心中。选拔贤才担任重要职位,咨询有智慧的牧人以授予合适的时机。坚守道德准则,其美德迅速传播,就像奔驰的马匹。
面对洪水泛滥,无边无际,普通百姓生活困顿,荒野变得适宜。于是,尧登上王位四载,创定决策,实行随时依循。忍受寒风和暴雨,手脚都磨出了茧子。四海合一,九泽具备陂田,展现了文德的光辉,这都是帝命所祗承。
像凤凰展翅,舒畅地游泳翱翔,犹如天神来临。尧赞美了舜的功绩,慷慨地赐予了厚厚的奖赏。百官们纷纷表示赞同,毫无保留地顺从。从中可以明白,官吏的才能和品德决定了国家的安危,如果任用贤才,国家就会安定,如果任用阿谀奉承之人,国家就会危险。
陶唐时代,百工都各尽其职,后世传颂着这一伟业,天命也未曾违背。陶唐能奖励能放逐,继承祭祀上天的牺牲仪式,是民众福祉的极致。黄色的丰收充满了纯洁的服饰,明亮地照耀着日月,它们无私地照顾着人民。尧无需言语就能治理国家,端庄地坐在宫殿里,无所作为。百姓虽然无法言称他的功绩,但他的伟大就像高耸的山峰一样显赫。
尧是天下最伟大的君主,我们要深刻思考先圣的教诲,如果未曾深思,那就太遥远了。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者释文珦介绍:🔈

释文珦(一二一○~?)(生年据本集卷一○《看新历》“又看景定新颁历,百岁还惊五十过”推定),字叔向(影印《诗渊》册五页三七九八《宿山庵》署),自号潜山老叟,於潜(今浙江临安西南)人。早岁出家,遍游东南各地,游踪略见集中《闲中多暇追叙旧游成一百十韵》诗,有“题咏诗三百,经行路四千”之句,後以事下狱,久之得免,遂遁迹不出。终年八十余。诗集已佚,清四库馆臣据《永乐大典》辑爲《潜山集》十二卷。事见集中有关诗篇。 文珦诗,以影印文渊阁《四库全书》本爲底本。酌校《永乐大典》及《诗渊》中所引录。新辑集外诗编爲第十三卷。 查看更多>>

释文珦的诗:

相关诗词:

历代传授歌 (lì dài chuán shòu gē)

朝代:宋    作者: 陈普

伏羲神农黄帝氏,名曰三皇居上世。
少昊颛顼及高辛,唐虞尧舜为五帝。
夏商周兮曰三代,三王禹汤文武是。
尧舜传官禹传家,天与人与非私畀。
夏禹一传启以贤,少康兴夏灭猿

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

句 其六 (jù qí liù)

朝代:宋    作者: 谌祜

封濬九州尧舜禹,典刑万世契夔龙。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

动物

句 其二 (jù qí èr)

朝代:宋    作者: 宋度宗

尧舜传心惟以一,禹汤受命本乎中。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

古文观止 策论

孟子 尧舜之道孝悌 (mèng zǐ yáo shùn zhī dào xiào tì)

朝代:宋    作者: 陈普

尧舜巍巍道极隆,岂徒行止疾徐中。
事亲敬长根天性,愚智由来一本同。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

古文观止 策论

畴依 其五 (chóu yī qí wǔ)

朝代:宋    作者: 王柏

昔在帝尧,咨舜一语。
允执厥中,舜亦命禹。
危微精一,义复兼举。
三圣授受,独盛前古。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

禹庙 其一 (yǔ miào qí yī)

朝代:宋    作者: 王銍

书称尧舜没,禹独锡成功。
须信宾天去,何疑窆石空。
市声朝夕变,山色古今同。
谁与明真理,苍崖松柏风。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

太平乐词二首 二 (tài píng yuè cí èr shǒu èr)

朝代:唐    作者: 白居易

湛露浮尧酒,薰风起舜歌。
愿同尧舜意,所乐在人和。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

杂曲歌辞 太平乐 二 (zá qū gē cí tài píng yuè èr)

朝代:唐    作者: 白居易

湛露浮尧酒,薰风起舜歌。
愿同尧舜意,所乐在人和。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

孟子 尧舜之道陈王 (mèng zǐ yáo shùn zhī dào chén wáng)

朝代:宋    作者: 陈普

自贼其君固不恭,责难陈善乃为忠。
要知尧舜夫何道,只在常言仁义中。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。

孟子 要汤 (mèng zǐ yào tāng)

朝代:宋    作者: 陈普

畎亩一身尧舜乐,幡然尧舜在君民。
别无鼎俎要汤具,为有华勳道在身。

平平仄仄,仄仄仄平。
仄平仄仄,平平仄平。
平平平仄,平平仄平。
仄仄平仄,仄平平平。
○平平仄,仄仄仄仄。
仄平仄仄,仄仄仄仄。
仄平平仄,仄平仄平。
仄○仄平,平仄仄平。
仄仄平平,○仄仄平。
平仄平平,仄仄平平。
仄平平仄,平仄平平。
仄○仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄平仄平。
仄仄仄平,仄仄仄○。
仄平平仄,仄仄仄平。
平仄平仄,仄平平平。
平平仄平,仄仄平仄。
平平○○,仄○平平。
仄平平平,平平平平。
仄平仄平,仄仄仄平。
平仄平平,仄平仄平。
仄仄仄仄,平平仄平。
平仄平○,仄平仄平。
平平平仄,平○○○。
平○仄仄,仄○平平。
仄平平仄,平仄平平。
平平平平,仄仄平平。
平平平仄,平平仄平。
平仄平平,○○仄○。
仄仄平○,仄仄仄平。