tí yún quán tí yǒng
题云泉题咏 🔈

朝代:宋 (sòng)    作者: 方回 (fāng huí)

天一生水,坎卦象旃。
二阴一阳,坤之中渊。
天而非此,必为旱年。
泽自空降,其云油然。
地而非此,民何以田。
曰有畎浍,泉出于山。
六坎之卦,次坤次乾。
在屯为云,在蒙为泉。
至於需卦,复以云言。
既亨既养,需厥成焉。
万物始生,孰为之元。
水为物母,乳之而蕃。
云为水胎,泉为水源。
云初一缕,霶霈八埏。
泉初一滴,汹涌滔天。
君子心学,攸体攸研。
观象於坎,奚水之专。
中刚内实,处险常安。
於云於泉,复究厥观。
水之始初,未波未澜。
心之始初,万善俱完。
如云欲雨,如泉欲川。
发而中节,养蒙亨屯。
无为而成,地平天全。
心之动也,化育攸关。
我心未动,厥亦有传。
云之动天,不可复还。
盍亦求诸,未云之前。
泉之动矣,不可复返。
盍亦求诸,未泉之前。
心之既发,收之孔艰。
心之未发,泉本云根。
不睹不闻,无倪无端。
戒慎恐惧,以操以存。
洎及发也,电激河奔。
一言蔽之,敬为入门。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

tiān yī shēng shuǐ , kǎn guà xiàng zhān 。
èr yīn yī yáng , kūn zhī zhōng yuān 。
tiān ér fēi cǐ , bì wèi hàn nián 。
zé zì kōng jiàng , qí yún yóu rán 。
dì ér fēi cǐ , mín hé yǐ tián 。
yuē yǒu quǎn huì , quán chū yú shān 。
liù kǎn zhī guà , cì kūn cì qián 。
zài tún wèi yún , zài méng wèi quán 。
zhì wū xū guà , fù yǐ yún yán 。
jì hēng jì yǎng , xū jué chéng yān 。
wàn wù shǐ shēng , shú wèi zhī yuán 。
shuǐ wèi wù mǔ , rǔ zhī ér fān 。
yún wèi shuǐ tāi , quán wèi shuǐ yuán 。
yún chū yī lǚ , pāng pèi bā shān 。
quán chū yī dī , xiōng yǒng tāo tiān 。
jūn zǐ xīn xué , yōu tǐ yōu yán 。
guān xiàng wū kǎn , xī shuǐ zhī zhuān 。
zhōng gāng nèi shí , chù xiǎn cháng ān 。
wū yún wū quán , fù jiū jué guān 。
shuǐ zhī shǐ chū , wèi bō wèi lán 。
xīn zhī shǐ chū , wàn shàn jù wán 。
rú yún yù yǔ , rú quán yù chuān 。
fā ér zhōng jié , yǎng méng hēng tún 。
wú wéi ér chéng , dì píng tiān quán 。
xīn zhī dòng yě , huà yù yōu guān 。
wǒ xīn wèi dòng , jué yì yǒu chuán 。
yún zhī dòng tiān , bù kě fù huán 。
hé yì qiú zhū , wèi yún zhī qián 。
quán zhī dòng yǐ , bù kě fù fǎn 。
hé yì qiú zhū , wèi quán zhī qián 。
xīn zhī jì fā , shōu zhī kǒng jiān 。
xīn zhī wèi fā , quán běn yún gēn 。
bù dǔ bù wén , wú ní wú duān 。
jiè shèn kǒng jù , yǐ cāo yǐ cún 。
jì jí fā yě , diàn jī hé bēn 。
yī yán bì zhī , jìng wèi rù mén 。

  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:

天地最初形成,天上生出水,像坎卦的形象一样。有两个阴爻和一个阳爻,就像坤卦中间的深渊。如果天上不降水,必然会导致旱年。泽地自空中降下,像云一样密布。如果地面不降雨,民众怎么种田呢?说有田地灌溉的渠道和水坑,山中泉水源出。六个坎卦中,排在第一的是云的形象,在蒙卦中是泉的形象。再说到需卦,也是用云的形象来描述。既然顺利了,就要养育发展,需卦就是这样产生的。万物开始生长,是谁造成它们的元始呢?水是万物的母亲,滋润它们使之繁衍生息。云是水的孕育之胎,泉是水的源头。一缕云初生,八埏的雨水汇聚。一滴泉水初现,汹涌澎湃。君子修心学问,用心体悟,观察坎卦,如何去理解水之精髓?中刚的性质内含实在的道理,处在危险之地却常保安宁。对于云和泉的变化,要不断探索观察。水的开始初涌,还没有波浪起伏。心的开始初动,万善都得以完成。就像云像要下雨,泉像要成河,但要把握适度,培育蒙卦的亨通和屯卦的成长。万物之所以无为而生,是地平天成的道理。心的运动也是如此,关系到化育的大事。我的心未动,也会有影响传达出去。云的运动改变了天气,无法逆转。那么我们为何不在云运动之前就提前观察呢?泉水的流动也是如此,无法复返。那么我们为何不在泉水流动之前去寻找呢?一旦心动,要加以克制,处理起来会很困难。心未动之时,泉本就有云的根源。不见不闻,没有可寻找的目标。要戒慎恐惧,以操纵心境来保全自身。一旦心动,如电激河奔一般,一句话就可以掩盖一切,要谨慎以对待,从尊重开始进入这门学问。

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者方回介绍:🔈

方回(一二二七~一三○七),字万里,一字渊甫,号虚谷,别号紫阳山人,歙县(今属安徽)人。早年以诗获知州魏克愚赏识,後随魏至永嘉,得制帅吕文德推荐。理宗景定三年(一二六二)进士,廷试原爲甲科第一,爲贾似道抑置乙科首,调随州教授。吕师夔提举江东,辟充干办公事,历江淮都大司干官、沿江制干,迁通判安吉州。时贾似道鲁港兵败,上书劾贾,召爲太常簿。以劾王爚不可爲相,出知建德府。恭帝德佑二年(一二七六),元兵至建德,出降,改授建德路总管兼府尹。元世祖至元十四年(一二七七)赴燕觐见,归後仍旧任。前後在郡七年,爲婿及门生所讦,罢,不再仕。以诗游食元新贵间二十余年,也与宋遗民往还,长期寓居钱塘。元成宗大德十一年卒... 查看更多>>

方回的诗:

相关诗词:

题刘平甫定庵五咏 井泉 (tí liú píng fǔ dìng ān wǔ yǒng jǐng quán)

朝代:宋    作者: 朱熹

开山昔何人,凿此寒泉井。
独夜潄琼瑶,泠然发深省。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

题涌泉亭诗石 (tí yǒng quán tíng shī shí)

朝代:宋    作者: 赵与滂

诗题蔗境不题名,墨蹟悬岩碧藓平。
游宦来看心忽悟,前身应是赵先生。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

存目 其六 (cún mù qí liù)

朝代:宋    作者: 葛闳

诗题:题玉泉首句:灵源曾记古篇章。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

存目 其一二 (cún mù qí yī èr)

朝代:宋    作者: 葛闳

诗题:留题玉泉山堂首句:动非缘境静非禅。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

题白鹤泉 (tí bái hè quán)

朝代:宋    作者: 田稹

相仪始融结,中有灵岩川。
佛现青莲相,山分白鹤泉。
澄清通舜井,湛洁滉尧天。
鞠氏留题後,菲才继此篇。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

题曾氏山园十一咏 菊隠 (tí céng shì shān yuán shí yī yǒng jú yǐn)

朝代:宋    作者: 张栻

不肯竞桃李,甘心同艾蒿。
德人一题品,愈觉风味高。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

庚申清明日子融出游寄示纪游十绝以长句谢之 (gēng shēn qīng míng rì zǐ róng chū yóu jì shì jì yóu shí jué yǐ cháng jù xiè zhī)

朝代:宋    作者: 陈文蔚

浴沂天气出郊垧,所至题诗取次成。
花坞风烟俱入咏,云岩泉石屡增名。
摩挲硖石旧题字,展转东山未尽情。
不出祗寻窗下计,春光随处亦清明。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

题桂籍 (tí guì jí)

朝代:宋    作者: 姚勉

年来文物盛江西,捷帜联翩报锦溪。
好把香名题此籍,此题已兆杏园题。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

水竹墅十咏 峭壁寒潭 (shuǐ zhú shù shí yǒng qiào bì hán tán)

朝代:宋    作者: 叶茵

百丈崖悬立,一泓流绿漪。
品题无好语,摹写冷泉诗。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。

题洪子恂所画盘洲图 (tí hóng zǐ xún suǒ huà pán zhōu tú)

朝代:宋    作者: 许及之

林塘天遗得,花木地宜栽。
细纪平泉咏,挥毫落海苔。

平仄平仄,仄仄仄平。
仄平仄平,平平○平。
平平平仄,仄平仄平。
仄仄○○,○平○平。
仄平平仄,平平仄平。
仄仄仄仄,平仄平平。
仄仄平仄,仄平仄平。
仄平平平,仄平平平。
仄平平仄,仄仄平平。
仄平仄仄,平仄平平。
仄仄仄平,仄平平平。
仄平仄仄,仄平平平。
平平仄平,平平仄平。
平平仄仄,平仄仄平。
平平仄仄,○仄平平。
平仄平仄,平仄平平。
○仄平仄,平仄平平。
○平仄仄,仄仄平平。
平平平平,仄仄仄○。
仄平仄平,仄平仄○。
平平仄平,仄仄平平。
○平仄仄,○平仄平。
仄平○仄,仄平平平。
平平平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄平平。
仄平仄仄,仄仄仄○。
平平仄平,仄仄仄平。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,仄仄仄仄。
仄仄平平,仄平平平。
平平仄仄,○平仄平。
平平仄仄,平仄平平。
仄仄仄○,平平平平。
仄仄仄仄,仄○仄平。
仄仄仄仄,仄仄平平。
仄平仄平,仄平仄平。