tā shān gē
它山歌 🔈
它山堰,堰在四明之鄞悬。
一条水出四明山,昼夜长流如白练。
连接大江通海水,咸潮直到深潭里。
淡水虽多无计停,半邑人民田种费。
大和中有王侯令,清优为官立民政。
昨因祈祷入山行,识得水源知利病。
櫂舟直到溪岩畔,极目江山波澜漫。
略呼父老问来由,便设机谋造其堰。
叠石横铺两山嘴,截断咸潮积溪水。
灌溉民田万顷余,此谓齐天功不毁。
民间日用自不知,年年丰稔因阿谁。
山边却立它神庙,不为长官兴一祠。
本是长官治此水,却将饮食祭闲鬼。
时人若解感此恩,年年祭拜王元暐。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
它山堰,堰在四明之鄞懸。
一條水出四明山,晝夜長流如白練。
連接大江通海水,鹹潮直到深潭裏。
淡水雖多無計停,半邑人民田種費。
大和中有王侯令,清優爲官立民政。
昨因祈禱入山行,識得水源知利病。
櫂舟直到溪巖畔,極目江山波瀾漫。
略呼父老問來由,便設機謀造其堰。
疊石橫鋪兩山嘴,截斷鹹潮積溪水。
灌溉民田萬頃餘,此謂齊天功不毀。
民間日用自不知,年年豐稔因阿誰。
山邊却立它神廟,不爲長官興一祠。
本是長官治此水,却將飲食祭閑鬼。
時人若解感此恩,年年祭拜王元暐。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
- 收藏
- 做笔记
译文:
它山的水坝,坝筑在四明之鄞地悬。
一条水从四明山流出,日夜长流如白练。
连接大江通向海水,咸潮一直流入深潭之中。
尽管淡水众多无法计算,半个城邑的人民耕种付出代价。
大和之中有王侯和官吏,清正优秀担任官职治理百姓。
昨日因祈祷而进山,认识到水源的利弊。
划船直至溪岩旁,远望江山波涛滚滚。
稍微呼唤父老询问缘由,便展开谋划建造水坝。
叠石横铺在两山之口,截断咸潮积聚的溪水。
灌溉民田达到万顷以上,这就是所谓的伟大功绩不可毁损。
普通人民不知道这对于日常生活的重要,年年丰收都归功于那位人。
山边还建立了另一座神庙,不是为了长官而设立的一座祭祀场所。
原本应该由长官来治理这条水,却将食物供奉给无职守的鬼神。
如果当时的人们能够感激这份恩情,年年祭拜的就是王元暐。
宗亮的诗:
相关诗词:
食蛎房 (shí lì fáng)
蓬山侧畔屹蚝山,怀玉深藏万壑间。
也被酒徒勾引着,荐它尊俎解它顔。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
晚衙野望 (wǎn yá yě wàng)
上却城来忘却归,迎它来雁送它飞。
可怜乌臼能缁素,却被清霜染作绯。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
甘瓠 (gān hù)
笑杀桑根甘瓠苗,乱它桑叶上它条。
向人更逞廋藏巧,怪道桑梢挂一瓢。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
牧童 (mù tóng)
蓬松袒跣倒骑牛,折得山花便满头。
强使倡歌浑不听,听它天籁自鸣休。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
游它山 (yóu tā shān)
登陆由来说四明,它山胜地久驰名。
龙眠巨堰两崖下,鰐吼奔流一水清。
瑶阁钟鸣群动息,金轮鼓奏百旦惊。
後来水政谁研究,肯与云涛更主盟。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
荷池小立 (hé chí xiǎo lì)
池小泉多强欲留,留它不住恣它流。
荷盘不放荷尖出,穿破盘来却又休。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
和张倅湖上十绝 其九 (hé zhāng cuì hú shàng shí jué qí jiǔ)
两山胜处古坟多,多少英贤发咏歌。
它日浮家钓清濑,腰章吾欲换渔蓑。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
春草二首 其二 (chūn cǎo èr shǒu qí èr)
年年春色属垂杨,金捻千丝翠万行。
今岁草芽先得计,搀它浓翠夺它黄。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
晚归再度西桥四首 其一 (wǎn guī zài dù xī qiáo sì shǒu qí yī)
归近溪桥东复东,蓼花迎路舞西风。
草深一鸟忽飞起,侬不觉它它觉侬。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。
它山堰 (tā shān yàn)
截断寒流叠石基,海潮从此作回期。
行人自老青山路,涧急水声无绝时。
(以上二首均见南宋魏岘《四明它山水利备览》卷下,《四明丛书三集》本。
二诗承温州师院张靖龙同志录示)(〖1〗张靖龙云:南宋林元晋《回沙闸记》云:「唐僧元亮赋堰诗,有曰:『海潮从此作回期。
』人谓绝唱。
」明末李邺嗣《甬上高僧诗》卷上曰:「县令王元暐起它山堰,主水啓闭,民德之,亮公为题一诗。
宋志载吾最四绝句,以公题它山堰为第一。
所云景绝诗亦绝者也。
公又作长歌一首以记其事。
」魏岘考订《它山歌》为元亮所作:「人知它山之诗而不知它山之歌。
歌以言诗之未尽,诗以言歌之所不欲文。
不观其诗,无以见亮公之绝唱,不观其歌,无以见王侯之始谋。
予方幼时,盖尝耳其歌之大略矣。
每以石刻不存为恨。
咨询耆老有年于兹,近划得墨刻,读之甚喜。
或疑图志上载绝句为唐僧元亮所作,此刻不载岁月名称,恐非亮公之笔。
然即其歌以溯其意,如因祈祷入山与夫櫂舟深入之语,非亮公距王侯未远,其孰能知此耶?」)。
平平仄,仄仄仄平平平平。
仄平仄仄仄平平,仄仄○平○仄仄。
平仄仄平平仄仄,平平仄仄○平仄。
仄仄平平平仄平,仄仄平平平仄仄。
仄○○仄○平仄,平平平平仄平仄。
仄平平仄仄平○,仄仄仄平平仄仄。
仄平仄仄平平仄,仄仄平平平○仄。
仄平仄仄仄平平,仄仄平平仄○仄。
仄仄○○仄平仄,仄仄平平仄平仄。
仄仄平平仄○平,仄仄平平平仄仄。
平○仄仄仄仄平,平平平仄平平平。
平平仄仄平平仄,仄平○平○仄平。
仄仄○平仄仄仄,仄○仄仄仄平仄。
平平仄仄仄仄平,平平仄仄○平仄。