它[tā] 山[shān] 堰[yàn]
朝代:宋
[sòng]
作者: 楼钥 [lóu yào]
它[tā] 山[shān] 堰[yàn] 头[tóu] 足[zú] 奇[qí] 观[guān] ,
百[bǎi] 万[wàn] 雷[léi] 霆[tíng] 声[shēng] 不[bù] 断[duàn] 。
谁[shuí] 把[bǎ] 并[bīng] 州[zhōu] 快[kuài] 剪[jiǎn] 刀[dāo] ,
平[píng] 剪[jiǎn] 波[bō] 澜[lán] 成[chéng] 两[liǎng] 段[duàn] 。
四[sì] 明[míng] 山[shān] 深[shēn] 水[shuǐ] 源[yuán] 远[yuǎn] ,
衆[chóng] 壑[hè] 会[huì] 谿[xī] 长[cháng] 漫[màn] 汗[hàn] 。
滔[tāo] 天[tiān] 狂[kuáng] 潦[liáo] 不[bù] 少[shǎo] 留[liú] ,
泻[xiè] 入[rù] 长[cháng] 江[jiāng] 势[shì] 奔[bēn] 窜[cuàn] 。
贤[xián] 哉[zāi] 唐[táng] 家[jiā] 王[wáng] 长[zhǎng] 官[guān] ,
欲[yù] 图[tú] 永[yǒng] 利[lì] 输[shū] 长[cháng] 算[suàn] 。
想[xiǎng] 得[dé] 惨[cǎn] 澹[dàn] 经[jīng] 营[yíng] 时[shí] ,
下[xià] 上[shàng] 山[shān] 川[chuān] 应[yìng] 饱[bǎo] 看[kàn] 。
西[xī] 偏[piān] 千[qiān] 岭[lǐng] 相[xiāng] 属[shǔ] 联[lián] ,
惟[wéi] 有[yǒu] 兹[zī] 山[shān] 拥[yōng] 东[dōng] 岸[àn] 。
遂[suì] 於[wū] 此[cǐ] 地[dì] 筑[zhù] 横[héng] 埭[dài] ,
截[jié] 取[qǔ] 衆[chóng] 流[liú] 心[xīn] 自[zì] 断[duàn] 。
斟[zhēn] 酌[zhuó] 利[lì] 害[hài] 不[bù] 全[quán] 取[qǔ] ,
高[gāo] 下[xià] 参[cēn] 差[cī] 仅[jǐn] 强[qiáng] 半[bàn] 。
水[shuǐ] 大[dà] 十[shí] 分[fēn] 七[qī] 入[rù] 江[jiāng] ,
徐[xú] 挹[yì] 三[sān] 分[fēn] 供[gòng] 溉[gài] 灌[guàn] 。
支[zhī] 流[liú] 弥[mí] 弥[mí] 穿[chuān] 郡[jùn] 城[chéng] ,
脉[mài] 络[luò] 贯[guàn] 通[tōng] 平[píng] 且[qiě] 缓[huǎn] 。
旱[hàn] 时[shí] 反[fǎn] 此[cǐ] 水[shuǐ] 亦[yì] 足[zú] ,
坐[zuò] 使[shǐ] 千[qiān] 年[nián] 忘[wàng] 旱[hàn] 暵[hàn] 。
无[wú] 穷[qióng] 庙[miào] 祀[sì] 报[bào] 元[yuán] 功[gōng] ,
像[xiàng] 设[shè] 森[sēn] 严[yán] 人[rén] 敢[gǎn] 玩[wán] 。
梅[méi] 梁[liáng] 夭[yāo] 矫[jiǎo] 有[yǒu] 冥[míng] 助[zhù] ,
大[dà] 患[huàn] 于[yú] 今[jīn] 尚[shàng] 能[néng] 扞[hàn] 。
前[qián] 辈[bèi] 所[suǒ] 作[zuò] 多[duō] 神[shén] 灵[líng] ,
日[rì] 月[yuè] 真[zhēn] 成[chéng] 赤[chì] 心[xīn] 贯[guàn] 。
後[hòu] 人[rén] 小[xiǎo] 智[zhì] 或[huò] 更[gèng] 易[yì] ,
费[fèi] 尽[jìn] 工[gōng] 夫[fū] 随[suí] 破[pò] 散[sàn] 。
河[hé] 堙[yīn] 盍[hé] 浚[jùn] 谋[móu] 不[bù] 集[jí] ,
堤[dī] 断[duàn] 河[hé] 倾[qīng] 流[liú] 甚[shèn] 悍[hàn] 。
富[fù] 民[mín] 缩[suō] 手[shǒu] 人[rén] 受[shòu] 殃[yāng] ,
仰[yǎng] 望[wàng] 古[gǔ] 人[rén] 重[chóng] 兴[xīng] 叹[tàn] 。
老[lǎo] 木[mù] 号[hào] 风[fēng] 波[bō] 湛[zhàn] 碧[bì] ,
画[huà] 屏[píng] 俯[fǔ] 仰[yǎng] 丹[dān] 青[qīng] 焕[huàn] 。
更[gèng] 须[xū] 积[jī] 雨[yǔ] 看[kàn] 惊[jīng] 湍[tuān] ,
濡[rú] 足[zú] 褰[qiān] 裳[shang] 何[hé] 足[zú] 惮[dàn] 。
去[qù] 家[jiā] 不[bù] 远[yuǎn] 时[shí] 一[yī] 游[yóu] ,
短[duǎn] 艇[tǐng] 垂[chuí] 纶[lún] 流[liú] 可[kě] 乱[luàn] 。
八[bā] 月[yuè] 傥[tǎng] 有[yǒu] 僊[xiān] 槎[chá] 来[lái] ,
便[biàn] 欲[yù] 乘[chéng] 之[zhī] 泝[sù] 天[tiān] 汉[hàn] 。