yǒng sī mǎ biāo xù hàn zhì
咏司马彪续汉志 🔈

朝代:唐 (táng)    作者: 李世民 (lǐ shì mín)

二仪初创象,三才乃分位。
非惟树司牧,固亦垂文字。
緜代更膺期,芳图无辍记。
炎汉承君道,英谟纂神器。
潜龙既可跃,逵兔奚难致。
前史殚妙词,後昆沈雅思。
书言扬盛迹,补阙兴洪志。
川谷犹旧途,郡国开新意。
梅山未觉朽,谷水谁云异。
车服随名表,文物因时置。
凤戟翼康衢,銮舆总柔辔。
清浊必能澄,洪纤幸无弃。
观仪不失序,遵礼方由事。
政宣竹律和,时平玉条备。
文囿雕奇彩,艺门蕴深致。
云飞星共流,风扬月兼至。
类禋遵令典,坛壝资良地。
五胜竟无违,百司诚有庇。
粤予承暇景,谈丛引泉秘。
讨论穷义府,看核披经笥。
大辨良难仰,小学终先匮。
闻道谅知荣,含毫孰忘媿。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

èr yí chū chuàng xiàng , sān cái nǎi fēn wèi 。
fēi wéi shù sī mù , gù yì chuí wén zì 。
mián dài gèng yīng qī , fāng tú wú chuò jì 。
yán hàn chéng jūn dào , yīng mó zuǎn shén qì 。
qián lóng jì kě yuè , kuí tù xī nán zhì 。
qián shǐ dān miào cí , hòu kūn shěn yǎ sī 。
shū yán yáng shèng jì , bǔ quē xīng hóng zhì 。
chuān gǔ yóu jiù tú , jùn guó kāi xīn yì 。
méi shān wèi jué xiǔ , gǔ shuǐ shuí yún yì 。
chē fú suí míng biǎo , wén wù yīn shí zhì 。
fèng jǐ yì kāng qú , luán yú zǒng róu pèi 。
qīng zhuó bì néng chéng , hóng xiān xìng wú qì 。
guān yí bù shī xù , zūn lǐ fāng yóu shì 。
zhèng xuān zhú lǜ hé , shí píng yù tiáo bèi 。
wén yòu diāo qí cǎi , yì mén yùn shēn zhì 。
yún fēi xīng gòng liú , fēng yáng yuè jiān zhì 。
lèi yīn zūn lìng diǎn , tán wéi zī liáng dì 。
wǔ shèng jìng wú wéi , bǎi sī chéng yǒu bì 。
yuè yǔ chéng xiá jǐng , tán cóng yǐn quán mì 。
tǎo lùn qióng yì fǔ , kàn hé pī jīng sì 。
dà biàn liáng nán yǎng , xiǎo xué zhōng xiān kuì 。
wén dào liàng zhī róng , hán háo shú wàng kuì 。

动物 动物

詠司馬彪續漢志

—— 太宗皇帝

二儀初創象,三才乃分位。
非惟樹司牧,固亦垂文字。
緜代更膺期,芳圖無輟記。
炎漢承君道,英謨纂神器。
潛龍既可躍,逵兔奚難致。
前史殫妙詞,後昆沈雅思。
書言揚盛跡,補闕興洪志。
川谷猶舊途,郡國開新意。
梅山未覺朽,穀水誰云異。
車服隨名表,文物因時置。
鳳戟翼康衢,鑾輿總柔轡。
清濁必能澄,洪纖幸無棄。
觀儀不失序,遵禮方由事。
政宣竹律和,時平玉條備。
文囿雕奇彩,藝門蘊深致。
雲飛星共流,風揚月兼至。
類禋遵令典,壇壝資良地。
五勝竟無違,百司誠有庇。
粵予承暇景,談叢引泉祕。
討論窮義府,看覈披經笥。
大辨良難仰,小學終先匱。
聞道諒知榮,含毫孰忘媿。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

èr yí chū chuàng xiàng , sān cái nǎi fēn wèi 。
fēi wéi shù sī mù , gù yì chuí wén zì 。
mián dài gèng yīng qī , fāng tú wú chuò jì 。
yán hàn chéng jūn dào , yīng mó zuǎn shén qì 。
qián lóng jì kě yuè , kuí tù xī nán zhì 。
qián shǐ dān miào cí , hòu kūn shěn yǎ sī 。
shū yán yáng shèng jì , bǔ quē xīng hóng zhì 。
chuān gǔ yóu jiù tú , jùn guó kāi xīn yì 。
méi shān wèi jué xiǔ , gǔ shuǐ shuí yún yì 。
chē fú suí míng biǎo , wén wù yīn shí zhì 。
fèng jǐ yì kāng qú , luán yú zǒng róu pèi 。
qīng zhuó bì néng chéng , hóng xiān xìng wú qì 。
guān yí bù shī xù , zūn lǐ fāng yóu shì 。
zhèng xuān zhú lǜ hé , shí píng yù tiáo bèi 。
wén yòu diāo qí cǎi , yì mén yùn shēn zhì 。
yún fēi xīng gòng liú , fēng yáng yuè jiān zhì 。
lèi yīn zūn lìng diǎn , tán wéi zī liáng dì 。
wǔ shèng jìng wú wéi , bǎi sī chéng yǒu bì 。
yuè yǔ chéng xiá jǐng , tán cóng yǐn quán mì 。
tǎo lùn qióng yì fǔ , kàn hé pī jīng sì 。
dà biàn liáng nán yǎng , xiǎo xué zhōng xiān kuì 。
wén dào liàng zhī róng , hán háo shú wàng kuì 。

繁体原文 收起原文 韵律对照 收起韵律 注音对照 收起注音
  • 收藏
  • 笔记
  • 收藏
  • 做笔记
🐒
译文上移👆 复位🐬 附到原文右边💸 译文下移👇
🔈

译文:
两仪最初形成了象征,三才才划分了各自的位置。它不仅仅是树立了守护之神,也确立了文字的重要性。绵延的历史延续着重要的时期,美好的图谱不会停止记录。炎汉时代传承了君主的道德思想,英明的谋略编纂出神圣的法器。潜龙已经能够跃出水面,逵兔却难以捕获。前辈们留下了精妙的言辞,后辈们埋头沉思。书籍将雄浑的事迹传扬,填补了不完整的志向。山川依旧走旧路,郡国开启了新思路。梅山依然青翠,谷水没有发生变异。车马服饰随着名望展示,文物因时代而摆放。凤戟守卫着繁荣的街道,骆驼车承载着柔和的命令。纯净与浑浊必将分开,丝纤幸运地没有被舍弃。观仪仪式井然有序,依照礼仪去从事。政治宣传与规律和谐共处,时代的平稳有备无患。文化园区雕刻出奇特的多彩,艺术门户蕴藏着深邃的内涵。云和风一起流动,星星和月亮同时升起。各种祭祀都遵循着规定的仪式,祭坛和庙宇建筑都得到了良好的场所。五胜没有违背了规定,百官确实得到了庇护。我在广阔的景色中领会到了静谧,通过讨论引出了深藏的智慧。辩论大道极为困难,小学知识最先得不到满足。听到有关道德的传闻,就会明白自己的荣誉,即使是最微小的细节也不能忘记惭愧。

赏析:这首诗《咏司马彪续汉志》是唐代李世民创作的,充分表达了对司马彪所著《续汉志》的敬意和对历史文化传承的重视。诗人通过对汉代历史的回顾和对当时社会政治的讴歌,展现出了自己对国家前程和文化繁荣的期望。
首节“二仪初创象,三才乃分位。”意指创世之初的宇宙分化,秩序初定,暗合中国古代的宇宙观念。接着提到了文化和政治的重要性,强调了司马彪的历史著作对于文化传承的贡献。
诗中多次提到“英谟”和“纂神器”,表达了对司马彪智慧和文化成就的赞美。还通过“潜龙既可跃,逵兔奚难致”这样的比喻,表现出对伟人才能的敬仰。
诗的后半部分则强调了文化的传承和发展,提到了前人的经典著作和后人的学习努力。同时,还表达了对社会治理的期望,希望政府能够顺应时势,推动社会进步。
最后,诗人回到了个人层面,提到了自己的学习与思考,强调了知识的珍贵和自己的谦逊。整首诗以对历史、文化和个人成长的思考为主题,既颂扬了司马彪的贡献,又表达了对文化传承的热切期望。
标签: 赞美文化、传承历史、知识珍贵

注:翻译、赏析非标准答案,仅用作辅助理解。

本文作者李世民介绍:🔈

帝姓李氏,讳世民,神尧次子,聪明英武。贞观之治,庶几成康,功德兼隆。由汉以来,未之有也。而锐情经术,初建秦邸,即开文学馆,召名儒十八人爲学士。既即位,殿左置弘文馆,悉引内学士,番宿更休。听朝之间,则与讨论典籍,杂以文咏。或日昃夜艾,未尝少怠。诗笔草隶,卓越前古。至於天文秀发,沈丽高朗,有唐三百年风雅之盛,帝实有以啓之焉。在位二十四年,諡曰文。集四十卷。馆阁书目,诗一卷,六十九首。今编诗一卷。 查看更多>>

李世民的诗:

相关诗词:

()

朝代:唐    作者: 张司马

张司马,名不详,乾元中任剑州司马。
着有《玄晋苏元明太清石壁记》三卷。
诗二首。
(传据《新唐书·艺文志》)。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

司马温公帝魏 (sī mǎ wēn gōng dì wèi)

朝代:宋    作者: 金朋说

春秋大义经中史,司马当年失董狐。
昭烈本为炎汉後,何书僣国列於吴。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

先贤八咏 嵇康抚琴 (xiān xián bā yǒng jī kāng fǔ qín)

朝代:宋    作者: 姚勉

先生人中豪,志不肯司马。
一曲广陵散,绝世不可写。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

古文观止 祭奠 赞颂 写人

邓彪 (dèng biāo)

朝代:宋    作者: 林同

让国异母弟,如彪正自奇。
今人有同産,煮豆且燃萁。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

白彪驰寄君时 (bái biāo chí jì jūn shí)

朝代:宋    作者: 彭汝砺

横踰紫芝路,径赴白彪期。
翼翼马爰饬,伾伾车载脂。
山川道云远,日月来何迟。
立语言不尽,不言君自知。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

咏史 司马温公 其二 (yǒng shǐ sī mǎ wēn gōng qí èr)

朝代:宋    作者: 陈普

千载争刳汉贼肠,及观通监似文王。
两间正气都输予,犹惜坤中一点黄。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

咏史 司马宣王 其二 (yǒng shǐ sī mǎ xuān wáng qí èr)

朝代:宋    作者: 陈普

燕鹊寒巢不暂宁,百年盗贼不曾停。
豺狼首领皆回顾,曾见青衣立汉庭。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

又和留题定襄驿 (yòu hé liú tí dìng xiāng yì)

朝代:宋    作者: 司马光

按节羊肠阪,褰帷并塞州。
仁风熙爱日,清德凛高秋。
甘泽随征盖,华星近戍楼。
佗年叱驭事,直笔寄歆彪。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

酬张二十五秀才南园遣意 (chóu zhāng èr shí wǔ xiù cái nán yuán qiǎn yì)

朝代:宋    作者: 司马光

花卉日相续,朝昏兴寄新。
露荷香入坐,风竹净无尘。
啸咏皆羣从,喧嚣远四邻。
须知轩冕客,富贵不关身。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

奉和经略庞龙图延州南城八咏 缘云轩 (fèng hé jīng lüè páng lóng tú yán zhōu nán chéng bā yǒng yuán yún xuān)

朝代:宋    作者: 司马光

逼汉敞高岩,缘云结飞阁。
东山草树曛,致足登临乐。

仄平平仄仄,○平仄○仄。
平平仄○仄,仄仄平平仄。
平仄○平○,平平平仄仄。
平仄平平仄,平平仄平仄。
仄平仄仄仄,平仄平○仄。
平仄平仄平,仄平○仄○。
平平平仄仄,仄仄○平仄。
平仄○仄平,仄仄平平仄。
平平仄仄仄,仄仄平平仄。
平仄平平仄,平仄平平仄。
仄仄仄平平,平平仄平仄。
平仄仄平平,平平仄平仄。
○平仄仄仄,平仄平平仄。
仄平仄仄○,平平仄平仄。
平仄平平仄,仄平平○仄。
平平平仄平,平平仄○仄。
仄平平仄仄,平○平平仄。
仄○仄平平,仄○平仄仄。
仄仄平仄仄,平平仄平仄。
仄○平仄仄,○仄平平仄。
仄仄平○仄,仄仄平平仄。
○仄仄平平,平○仄仄仄。

动物